Qurilish materiallari

Kislotabardosh sement – toza kvars qumi va natriy kremneftorid aralashmasini kukun holatda maydalab olinadi. Komponentlarni alohida kukunlab so'ng aralashtirish mumkin. U suyuq shishaning suvdagi eritmasiga qorilsa, bog'lovchilik xususiyatiga ega bo'ladi. Uning quyuqlanishi 30 daqiqadan keyin boshlanib, oxiri 6 soatgacha. davom etadi. 10 °C yuqori haroratda qota boshlaydi. Kislotabardosh sement asosidagi qorishma, beton va shu kabilar mineral hamda organik kislotalarga chidamli bo'ladi, ammo ishqorlar va fosfat, ftorid kislotalari ta'sirida yemiriladi, suv ta'siriga chidamsiz bo'ladi. U asosida qorishma, beton olinganda kislotaga chidamli to'ldiruvchilar: kvars qumi, andezit, granit chaqiqtosh ishlatiladi.


5.3. Gidravlik bog'lovchilar
5.3.1 Gidravlik ohak
Gidravlik ohak tarkibida 6–20% giltuproq bo'lgan mergelli ohaktoshlari 900-1100°C kuydirib olinadi. Bunda CaO dan tashqari kichik tartibli minerallar –2CaO∙SiO₂; CaO∙Al₂O₃ va CaO∙Fe₂O₃ hosil bo'ladi.Bu minerallar ohakka gidravlilik xususiyatini, ya'ni nam va suvli sharoitda qotish imkonini beradi. Gidravlik ohak 7 sutka davomida havoda qotib, keyinchalik qotishini suvda davom ettiradi va mustahkamligi ortib boradi. Uning siqilishdagi mustahkamligi bo'yicha markasi (28 sut) 2-10 MPa.
Gidravlik ohak maydalab kukun holda yoki suvda so'ndirilib ohak xamiri holatida ishlatiladi. U g'isht terishda va suvoqchilikda ishlatiladigan oddiy va murakkab qorishmalar, past markadagi betonlar tayyorlashda ishlatiladi. Gidravlik ohakni saqlashda va tashishda namlanishdan asrash kerak.


5.3.2. Romansement


Romansement tarkibida 20% va undan ortiq miqdorda giltuproq bo'lgan mergelli ohaktosh va magnezitlarni 900°C haroratda kuydirib olinadi, hosil bo'ladigan kichik tartibli minerallar roman-sementga gidravlilik xususiyatini beradi.
Xom ashyo kuydirilganda romansement tarkibida ohak erkin holatda 2–3% hosil bo'ladi. Uning tarkibiga 3-5% gips va 10-15% opoka,diatomit,trepel, gliyej kabi aktiv mineral qo'shimchalar kiritilishi uning gidravlilik xususiyatlarini yaxshilaydi. Roman­sement 3 markada: 2,5; 5,0 va 10 (MPa) ishlab chiqariladi. U qurilish qorishmalari va betonlari olishda ishlatiladi.