Qurilish materiallari

Sanitariya-texnika buyumlari – umivalnik, unitaz, bide, rakovina, pissuar, yuvish bachoklari va shu kabilar chinni, yarim chinni, fayans va shamotlangan massalardan tayyorlanadi. Ular xom ashyosini kaolin, oq gil, dala shpati, kvars qumi kukuni, kuydirilgan gil, eruvchan shisha va soda turli miqdorda tashkil etadi. Buyumlar oq va rangli yaltiroq sir bilan qoplanadi hamda pishiriladi. Buyumlar gips qoliplari quyma usulda olinadi.





3.10-rasm. Keramik cherepitsaning turlari:
a – pazli shtamplangan; b – pazli lentasimon; d –yassi lentasimon; e – konussimon; f– to'lqinsimon; g – oddiy; h – taqasimon.



3.11-rasm. Cherepitsa turlari.


Kanalizatsiya va drenaj quvurlari oqava, zax, yomg'ir, chiqindi suvlarni oqizish va chiqarib yuborish uchun ishlatiladi. Kanalizatsiya quvurlari plastik qiyin eriydigan va erimaydigan gillardan tayyor­lanadi.
Kanalizatsiya quvurlarining uzunligi 1000–1500, ichki diametri 150-600 mm. Bir tomoni quvurlarni biriktirish maqsadida rastrub holda yasaladi. Uning suv shimuvchanligi 8% kam bo'lishi, kislotaga bardoshligi 93%, suv o'tkazmasligi shart.
Drenaj quvurlari oson eriydigan gil va qumoq tuproqlar asosida olinadi. Quvur silindrik, olti va sakkiz qirrali sirlanmagan holda ishlab chiqariladi, sho'rlangan yerlarning suvini qochirish uchun ishlatiladi. Uzunligi 500 mm gacha, ichki diametri 50-250 mm.
Klinkerli g'isht gillarni to'la pishirib olinadi. O'lchamlari 220x110x65 mm. Siqilishdagi mustahkamlik chegarasiga ko'ra3 markaga – 1000, 700 va 400 bo'linadi, suv shimuvchanligi 2–6%, sovuqqa chidamligi F50–F100. Klinkerli g'isht yo'l va ko'prik-kanalizatsiya, kollektorlarni qoplashda ishlatiladi.
Kislotaga chidamli g'isht oliy ya birinchi kategoriyalarda А, В va D klasslarda tayyorlanadi. G'isht shakl jihatidan to'g'ri burchakli, ponasimon, radial va fason turlarga bo'linadi. G'ishtning o'lchamlari 230x113x65 va 230x113x55 mm. G'ishtning siqilishga mustahkamligi 35-60 MPa, kislotaga bardoshligi 96-98,5% va termik bardoshligi 5-25 sikl. G'isht qurilish konstruksiyalarni kislota muhitidan himoyalashda ishlatiladi.