Qurilish materiallari korxonalar iqtisodiyoti

10.1. Aylanma mablag'larning aylanishi va korxonalarning moliyaviy holati

Ma'lumki, korxonalarning faoliyat ko'rsatishi uchun ular kerakli miqdorda ishlab chiqarishning asosiy va aylanma fondlari, mehnat va boshqa resurslari bilan ta'minlanishi lozim. Ishlab chiqarishning asosiy fondlari o'z tarkibiga bino, inshoot, uskuna, xo'jalik jihozlarini olib, ular ishlab chiqarishning texnikaviy bazasini tashkil etadi va uzoq vaqt, ko'plab ishlab chiqarish sikllarida xizmat qiladi. Ularning qiymati amortizatsiya hisoblash orqali ishlab chiqarilgan mahsulotlarni tannarxiga o'tkaziladi. Masalan, asosiy vositalardan samarali foydalanilsa, mehnat unumdorligi ortadi, tannarx kamayadi, foyda ko'payadi, rentabellik darajasi ko'tariladi. Aylanma mablag'laridan samarali foydalanilsa, mahsulot tannarxi kamayadi, foyda ko'payadi, rentabellik darajasi ko'tariladi.