Qurilish materiallari, buyumlari va konstruktsiyalari ishlab chiqarish

 
III. NAZARIY MATERIALLAR 
 
Kirish 
Qurilish fizikasi fani bino va uning qismlarida sodir bo’ladigan fizikaviy jarayonlarni 
va  bu  jarayonlarning  binoga  va  insonga  ta’sirini  o’rganadi.  Yanada  kengroq 
qaraganda arxitektura fizikasi tabiiy va sun’iy yorug’lik, rang, issiqlik, xavo xarakati, 
va  tovush,  ularning  inson  tomonidan  sezilish  tabiati  xamda  sotsiologik,  gigienik  va 
iqtisodiy  tomonlarni  xisobga  olgan  xolda  arxitekturani  shakllantirish  qoidalarining 
nazariy asoslari va amaliy uslublarini o’rganadi.  
    Bundan  tashqari  bu  shunday  fanki  –  muxim  qurilish  xujjatlari  qurilish  me’yorlari 
va qoidalari(QMQ) ishlab chiqishda fundamental axamiyatga ega. 
   Qurilish  fizikasi    fani  loyixalash  bilan  boglik  fanlar  “Arxitekturaviy  loyixalash”, 
“Arxitektura  tarixi  va  nazariyasi”,  “Arxitekturaviy  qurilmalar”  bilan  bevosita  uzviy 
boglik. 
     Binoda yoki uning qismlarida sodir bo’ladigan fizikaviy jarayonlar asosan uch xil 
tabiatga ega: - issiklik;  - yorug’lik; - akustika.  SHu sababli arxitekturaning maxsus 
masalalari  fani  iqlimshunoslik  va  issiklik  texnikasi,  yorug’lik  texnikasi,  akustika 
bo’limlardan iborat: 
          Issiklik texnikasi bino va uning qismlarida issiklik energiyasining xarakatini va 
suv  buglaridan  tashkil  topgan  massa  almashinish  jarayonlarini  o’rganadi.  Ya’ni  bir 
tomondan  bino  ichida  insonning  yashashi  va  muayyan  faoliyati  uchun  maqsadga 
muvofiq bo’lgan ichki xavo xaroratini va namlikni yaratish bo’lsa, ikkinchi tomondan 
bino qismlarini uzoq muddatga xizmat qilishini ta’minlash uchun sharoit yaratishdir. 
    Yorug’lik texnikasi binolar ichida tabiiy yorug’lik maydonini vujudga keltirish va 
bu maydonning inson faoliyatiga ta’sirini o’rganadi. Asosiy maqsad xonalar ichida 
insonning muayyan qurish faoliyatiga mos keladigan tabiiy yoritilganlikni xosil qilish 
va tejamkor tabiiy yoritish tizimlalari [ derazalar ] ni loyixalashga asoslangan. 
     Akustika bino ichida va uning qurilmalarida tovush to’lqinlarining tarqalish 
qonuniyatlarini o’rganadi. Akustika ikkita qismga bo’lib o’rganiladi. me’moriy 
akustika va qurilish akustikasi(shovqinlarga qarshi kurashning arxitekturaviy va 
konstruktiv choralari.) 
   1 Me’moriy akustika xona ichida insonning aniq eshitishini ta’minlaydigan tovush 
maydonini yaratish qonuniyatlarini o’rganadi. 
   2. Qurilish akustikasi xonalar ichini shovqindan ximoyalash qonuniyatlarini  
o’rganadi.