Quloq tomoq

Miyaning otogen abssessi. Bu o‘rta va ichki quloqning 
yallig‘lanish jarayonida uchraydigan eng og‘ir asoratdir.
Klinik ko‘rinishiga ko‘ra, uch guruh simptomlarni o‘z 
ichiga oladi: yuqumli kasalliklarning umumiy miya simp-
tomlari va abssessning joylashgan joyiga bog‘liq bo‘lgan 
miya jarohatining belgilari. Abssess sekin-asta shakllanadi. 
Miya abssessining kechishi to‘rtta bosqichga bo‘linadi: I 
boshlang‘ich, II yashirin, III ro‘yi rost (yaqqol), IV ter-
minal.
I. Boshlang‘ich davr – 1–2 hafta davom etib, bunda 
bosh og‘rig‘i, darmonsizlik, ko‘p uxlash, ko‘ngil aynishi, 
qayt qilish, haroratning biroz ko‘tarilishi, kayfiyatning bu-
zilishi kuzatiladi.
II. Yashirin davr – 3 hafta davom etib, bemorlarda 
hech qanday belgilar kuzatilmaydi, faqat bemorning rangi 
biroz oqarib, o‘zini lanj his qiladi, ishtahasi yo‘qoladi.

---

51
III. Ro‘yi rost (yaqqol) davrda bemorning umumiy ah-
voli og‘irlashib, terisi sarg‘ayib, yer rangida bo‘ladi, og‘zi 
quriydi, ichi qotadi, ko‘ngli ayniydi, boshi qattiq og‘riydi. 
Ko‘z tubi qon tomirlari o‘zgarib, bosh miya bosimi oshishi, 
adashgan nervning siqilib qolishi kuzatiladi. Bemor mu-
vozanatni yo‘qotadi, ko‘z soqqasining tebranishi – nistagm 
kuzatiladi.
IV. Terminal davr to‘satdan tana haroratining ko‘tari-
lishi (40–41°C), nafas olishning buzilishi bilan boshlanadi. 
Vaqtni boy bermasdan davo qilinmasa bir necha daqiqadan 
so‘ng bemor o‘ladi.