Qo`shma gaplar: substantsial talqin


Birinchi bob. Sintaksis va unga bog`liq nazariyalar



Download 458,74 Kb.
Pdf ko'rish
bet9/41
Sana03.01.2022
Hajmi458,74 Kb.
#315588
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   41
Bog'liq
qoshma gaplar substantsial talqin

Birinchi bob. Sintaksis va unga bog`liq nazariyalar 

1.1. Sintaksisning o`rganish ob`yekti 

Til o‘z kommunikativ vazifasini sintaktik qurilma – gap vositasida amalga oshiradi. Tildagi 

barcha  –  fonetik,  leksik,  morfologik  hodisa  ana  shu  sintaktik  qurilishga  xizmat  qiladi.  Biroq 

bular sirasida leksika va morfologiyaning til grammatik qurilishidagi ishtiroki o‘ziga xos. Zero, 

har qanday sintaktik hodisada so‘z va morfologik ko‘rsatkichni ko‘ramiz. Shu boisdan sintaktik 

mohiyatni belgilashda leksik va morfologik omilga tayaniladi.  

Sintaksis  (gr. 

sintaxys

  –  tuzish,  qurish)ning  asosi  –  gap  haqidagi  ta’limot.  Gap,  aslida, 

so‘zning  erkin  birikuviga  ham  asoslanganligi  tufayli  so‘zning  bog‘lanish  qonuniyati,  so‘z 

birikmasi  ham  sintaksisda  o‘rganiladi.  So‘z  birikmalarini  o‘rganish  gap  ta’limotining  tarkibiy 

qismi, undan ajratilgan holda qaralishi mumkin emas. 

Sintaksis so‘zning har qanday birikuvini emas, balki hokim-tobelik munosabatiga kirishgan 

erkin  nutqiy  birikuvning  lisoniy  mohiyatini  tekshiradi.  Qaysidir  yo‘sindagi  so‘zning  birikuvi 

bo‘lgan qo‘shma so‘z (



uchburchak, ertapishar, sotib olmoq

), frazeologik birlik (



ilonning yog‘ini 

yalagan, po‘konidan yel o‘tmagan, ko‘ngli bo‘sh

) sintaksisning tadqiq doirasidan  chetda qoladi. 

Chunki ular erkin bog‘lanishga ega emas. 

Sintaksis

 atamasi 



grammatika

 atamasining o‘zi kabi ikki ma’noli: 

1) tilning sintaktik qurilishi;  

2) grammatikaning tarkibiy qismi. 




Atamani  ana  shu  ikkinchi  ma’nosida  qo‘llab,  birinchi  ma’no  ifodasi  uchun 

sintaktik 

qurilish 

atamasini ishlatamiz. 




Download 458,74 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   41




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish