Qora tuynuklar va ularning tabiati

§2.3. Aylanayotgan  qora  tuynukning  maydoni 

Aylanayotgan  qora  tuynuk  atrofida  “vixrli”  gravitatsion  maydon  bo’lishi  

kerak.  Qora  tuynukdan  uzoqda  u  juda  zaif,  yaqinida  esa  maydon  shunchalik  

kuchliki,  sifat  jihatdan  yangi  effektlar  paydo  bo’ladi.   

Masalan,    aylanayotgan    qora    tuynuk    atrofida    shunday    soha    hosil  

bo’ladiki,  undagi  hamma  jismlar  va  fotonlar  qora  tuynuk  atrofida  harakatga  

chorlanadi.    Bu    sohaning    tashqi    chegarasi    statiklik    chegarasi    deb    ataladi.  

Biroq  statiklik  chegarasi  ichkarisida  jismlar  va  fotonlar  markazga  yig’ilishi  

shart    emas,    ular    qora    tuynukka    yaqinlashishi  va    uzoqlashishi,    statiklik  

chegarasidan  chiqishi  ham   mumkin.  Shunday  qilib,  statiklik  chegarasi  qora  

tuynukdan    chiqib    keta    olmaydigan    chegara,    uning    gorizonti    bo’lmaydi.   

Statiklik  chegarasining  chiziqli  o’lchamlari  r

g

 kattalik  bilan  bir  xil  tartibda  

bo’ladi.    Qora    tuynukning    gorizonti    statiklik    chegarasidan    ichkarida  

joylashgan.  (5- rasm)   Statiklik  chegarasi  gorizont  qora  tuynukning  qutblariga  

tegib  o’tadi.   

 

 

---

 

23