Kópshilik atınan jazılatuǵın arza úlgileri
45-qosımsha
Qaraqalpaqstan Respublikası Xalıq
bilimlendiriw ministri A.Tilepovqa
Kegeyli rayonınıń Aqmanǵıt awılı
xalqınan
ARZA
Biziń awılda 80 nen artıq shańaraq jasaydı. Olardıń
kópshiligi – kóp balalı shańaraqlar. Elege shekem
awılımızda tolıq orta bilim beriwshi mektep joq. 9-klastı
pitkergen jaslarımız oqıwdı dawam ettiriw ushın qońsı
awılǵa yamasa rayon orayına qatnawǵa májbúr bolıp atır.
Joqarıdaǵılardı
esapqa
alıp,
awılımızda
tolıq orta mektep qurılısına járdem beriwińizdi
soraymız. Awıl xalqı mektep qurılısına materiallıq
hám kómek jolı menen járdem beriwge tayar.
2020-jıl 7-mart (qolı) (Atı hám familiyalar)
144
145
Puqaralar rásmiy hám jámiyetlik shólkemlerge de túrli
mazmundaǵı arzalar menen múrájat etedi. Bul arzalar
járdeminde mámleketlik mákemeler yamasa jámiyetlik
shólkemler arqalı huqıqların ámelge asıradı.
Sonday-aq, shaǵım mazmunındaǵı arzalarda
puqaralardıń huqıqların, nızam jolı menen sheshiletuǵın
máplerin buzıw yamasa sheklewlerdi saplastırıw
haqqındaǵı múrájatlar óz kórinisin tabadı.
Tiyisli ádebiyatlarda puqaralardıń mámleketlik
yamasa jámiyetlik shólkemlerge rásmiy túrde jazatuǵın
jeke arzaları shama menen tómendegishe bólingen:
– sociallıq támiynat máseleleri boyınsha tiyisli
ministrlik, qala, rayon, wálayat sociallıq támiynat
bólimlerine, máhálle uyımlarına jazılatuǵın arzalar;
– administrativlik, huqıq hám basqa da mákemelerge
jazılatuǵın arzalar;
– puqaralıq halatı aktlerin jazıw (PHAJ) mákemelerge
jazılatuǵın arzalar;
– notarial keńseler hám notarial háreketlerdi ámelge
asırıwshı basqa mákemelerge jazılatuǵın arzalar;
– puqaralardıń túrli dárejedegi sudlar, prokuratura
sıyaqlı mákemelerge jazatuǵın hám olar tárepinen kórip
shıǵılatuǵın arzaları;
– turaq jay-kommunal mákemelerine jazılatuǵın
arzalar;
Usı bóliniw tiykarında belgili toparlarǵa ajıratılǵan
arzalar da óz gezeginde mazmunı jaǵınan hár túrli
boladı. Máselen, puqaralar kóp balalı yamasa jalǵız
analarǵa, kem támiyinlengen shańaraqlardıń balalarına
pensiya hám járdem pulların belgilew, óz pensiyaların
qayta esaplatıw, islep shıǵarıwda arttırılǵan mayıplıǵı
esabınan jumısshı hám xızmetkerlerge jetkerilgen zıyandı
qaplaw, urıs qatnasıwshıları hám mayıplarǵa transport
quralların (biypul yamasa naq pulǵa) beriw, balalıqtan
mayıp bolǵanlarǵa hár aylıq pensiyaların beriw, mayıp
hám pensionerlerge arnalǵan internat úylerge qabıl etiw,
mayıp hám pensionerlerdi (dem alıw úyleri, emleniw
mákemelerine) jollamalar menen támiyinlew haqqında
arzalar jazadı.
Máselen, pensiya belgilew yamasa onı qayta esaplatıw
ushın jazılǵan arzanı talqılap kóreyik. Arza, qala, rayon
hákimligi yamasa sociallıq támiynat bólimi qasındaǵı
pensiya belgilew komissiyasına jazıladı. Arza beriwshi
ózi haqqındaǵı tolıq maǵıwmattı arzanıń bas bóliminde
kórsetip ótedi (jumıs yamasa jasaw ornı, pasport
maǵlıwmatları, húrmet jarlıǵı, ilimiy dárejeleri, sıylıqları
hám t.b.). Arza tekstinde maqset hám onıń nızamlılıǵı
anıq bayan etiledi, sonday-aq, pensiya belgilengennen
soń jumıs, turaq jay, shańaraq awhalı boyınsha bolatuǵın
ózgerisler haqqında sociallıq támiynat bólimin óz waqtında
xabardar etip turıw májbúriyatın óz moynına alǵanlıǵı
jazıladı. Arzada pensiya belgilew ushın zárúr bolǵan
hújjetlerdiń (miynet dáptershesiniń túp nusqası, pasportı,
joqarı oqıw ornı diplomı, húrmet jarlıǵı nusqaları, belgili
waqıt ishinde dáramatı haqqındaǵı maǵlıwmatnama)
qosımsha etilgenligi kórsetiledi.
Islep shıǵarıwda baxıtsız hádiyse sebepli arttırılǵan
mayıplıǵı sebepli jumısshı yamasa xızmetkerge jetkerilgen
zıyandı qaplaw hám pensiya belgilewdi sorap jazılǵan
arzaǵa baxıtsız hádiyse haqqındaǵı akt hám kásiplik
awqamnıń miynetti qorǵaw komissiyasınıń juwmaǵı
qosımsha etiledi.
Basqarıw, huqıq qorǵaw hám basqa mákemelerge
jazılatuǵın arzalardıń tema sheńberine tómendegiler
kiriwi múmkin: aliment tólewden bas tartıp júrgen
shaxslardı izlew, urlıq júz bergeni, pasporttıń joǵalǵanlıǵı
haqqında xabar beriw, jınayat nátiyjesinde materiallıq
yamasa fizikalıq zıyan kóriw, belgili shaxstıń biydárek
joǵalǵanlıǵı, turaq jayda dizimge alıw yamasa dizimnen
146
147
shıǵarıwdı soraw, puqaraǵa pasport beriw yamasa
pasporttı almastırıw, avtomobil yamasa aw mıltıǵın satıp
alıwǵa ruqsat soraw hám t.b.
Úlgi
46-qosımsha
Nókis qalalıq Ishki isler bólimi
baslıǵına Nókis qalası, Ata jolı
kóshesi 170-jayda jasawshı Naǵıyma
Áwezovna Sapar baevadan
ARZA
2020-jılı 12-dekabr kúni túnde, men jumısta bolǵan
waqıtta, belgisiz shaxs qapınıń qulpın buzıp, úyime
kirip, tómendegi buyımlardı urlap ketken: 1. Bahası
3918000 somlıq 3x3 m ólshemdegi gilem. 2. Bahası
1940000 somlıq qısqı hayallar paltosı. 84,5 mln. som
naq pul.
Urlıq islegen shaxstı hám urlanǵan materiallıq
baylıqlardı izlew boyınsha shara kóriwińizdi sorayman.
2020-jıl 13-yanvar (qolı) N.Á.Saparbaeva
Tiyisli hákimliklerdiń puqaralıq halatı aktlerin jazıw
bólimlerine (PHAJ) puqaralar nekeni dizimge alıw
yamasa onı biykarlaw, tuwılǵanlıǵın yamasa shaxstıń
qaytıs bolǵanlıǵın dizimge alıw (tastıyıqlaw), atalıqtı
anıqlaw hám onı dizimge alıw, balalıqqa (qızlıqqa) alıw,
familiya, atı hám ákesiniń atın ózgertiw, puqaralıq halatı
hújjetleri jazıwların ózgertiw, qayta tiklew hám biykar
etiw, joytılǵan yamasa biykar etilgen puqaralıq halatı
hújjetlerin qayta tiklew, sol tiykarda tákirar gúwalıqlar
beriw haqqında hám basqa mazmundaǵı arzalardı jazadı.
Bunday arzalardıń kópshiligi puqaralıq hújjetlerin
dizimge alıw bólimlerinde belgilengen, rásmiy úlgiler
boyınsha toltırılıwın esapqa alıp, olardıń barlıǵına tiyisli
úlgi keltirilmey, ekinshi márte gúwalıq beriwdi sorap
jazılatuǵın arzalarǵa ǵana úlgiler berildi.
Úlgi
47-qosımsha
Nókis qalası Puqaralıq halatı
aktlerin jazıw bólimine Nókis
qalası Baǵshılıq kóshesi 80-jayda
jasawshı Gúlara Bektursınovna
Allaniyazovadan
ARZA
Maǵan puqara Jamal Nawrızbaevich Artıqbaev
penen bolǵan nekemniń biykar etilgenligi haqqındaǵı
gúwalıqtı qaytadan (ekinshi márte) beriwińizdi
sorayman. Neke 2015-jıl 17-aprel kúni Nókis qalalıq
PHAJ bóliminde dizimge alınǵan.
Gúwalıqtıń túp nusqasınıń joytılǵanlıǵı sebepli
zárúr bolıp qaldı.
2020-jıl 1-iyun (qolı) G.B.Allaniyazova
Mámleketlik notarial keńselerine jazılatuǵın arzalar
da mazmunı jaǵınan hárqıylı. Miyrastı wásiyat etiw,
wásiyatnamanı ózgertiw yamasa biykarlaw, miyrastı qabıl
etiw, miyrastan waz keshiw, miyras mal-múlkti qorǵaw,
marhumnıń amanatları bar-joqlıǵın tekserip kóriw,
múlkke miyrasxorlıq haqqındaǵı gúwalıqtı alıw, notarial
keńseler tárepinen tastıyıqlanǵan hújjetlerdiń nusqasın
148
149
(dublikat) beriw, mal-múlkti aldı-sattı hám sawǵa
etiw menen baylanıslı shártnamalardı rásmiylestiriwdi
ótinish etiw, qarız shártnaması boyınsha alınǵan pullardı
qaytarıwǵa tiyisli arzalar usı toparǵa kiredi. Sonı aytıp
ótiw kerek, mámleketlik notarial keńseleri bolmaǵan
jerlerde puqaralar usı mazmundaǵı arzalar menen
notarial háreketlerdi ámelge asırıw huqıqına iye bolǵan
mákemelerge, poselka, awıl puqaralar jıyınına (baslıǵı)
múrájat etiwi múmkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |