Qo’qon Pedagogika kolleji Maktabgahca ta’lim kafedrasida tashkil etilgan malaka oshirish kurslari mtt/dmtt direktorlari tinglovchisi Mamatqulov Muhammadali Mamarasolovichning

Pedagog – tarabiyachining nutq madaniyati.

Tarbiyachi nutq madaniyatiga ega bo‘lishi uning nutqi quyidagi hususiyatlarni o‘zida aks ettira olishi kerak.

a) nutqning tug‘riligi

b) nutqning aniqligi

v) nutqning ifodaliligi.

g) nutqning sofligi

d) nutkning ravonligi

j) nutqning boyligi

Tabiatan bola tadqiqotchi, tajribachi. Uning nima uchun? Qanday? Qayerda?" ba'zan tajribasiz kattalarni chalkashtirib yuboradi. Bolalarga sodir bo'layotgan narsaning sababini mustaqil ravishda aniqlash, haqiqatning tubiga kirish, muammoni hal qilish tamoyilini, mantiqini tushunish va taklif qilingan vaziyatga muvofiq harakat qilish imkoniyatini berishning ko'plab usullari mavjud. Ulardan biri muammoli vaziyatlarni yaratishdir. Zamonaviy jamiyat shaxsning kommunikativ faoliyatiga yuqori talablar qo'yadi. Jamiyatga o‘z fikrini to‘g‘ri ifoda eta oladigan, har qanday hayotiy vaziyatlarda yechim topa oladigan ijodkor insonlar kerak. Kecha ijrochi kerak edi, bugun esa faol hayotiy pozitsiyaga ega, o'z mantiqiy fikrlash qobiliyatiga ega ijodkor inson. Shuning uchun bolaning "shubha qilish" qobiliyatini rivojlantirish kerak. Maktabgacha yoshdagi bolalar o'qituvchining bilimiga yoki so'zlarining to'g'riligiga shubha qilishlari mumkin. Bolani bilimning haqiqatiga, uni olish vositalariga shubha qilishga o'rgatish kerak. Bola eshitishi va eslashi mumkin yoki u kuzatishi, taqqoslashi, tushunarsiz narsalarni so'rashi va taklif qilishi mumkin.
Muammoli vaziyatlarni yaratishning maqsadi maktabgacha yoshdagi bolalarning mumkin bo'lgan echimlardan foydalangan holda muammoli vaziyatlarni hal qilish qobiliyatini rivojlantirishdir.
1.Maktabgacha yoshdagi bolalarning elementar qidiruv faoliyatini amalga oshirish, hukmlardagi qarama-qarshiliklarni payqash va tan olish, turli xil taxminlarni tekshirish qobiliyatini rivojlantirish.
2. Bolada muammoni hal qilish versiyasi, asl javob borligiga ishonch hosil qiling.
3.Odamlarga moslashish, ularni va ularning harakatlarini to'g'ri idrok etish va baholash qobiliyatini rivojlantirish.
4. Muammoli va kundalik muammolarni hal qilishda, axloqiy vaziyatlarni hal qilishda faollik, mustaqillikni rivojlantirish.