Qonning umumiy ususiyatlari- katta yoshdagi odamlarda qon gavda vaznining 7-8% tashqil qiladi. Vazni har xil bo’lgan kishilarning qoni turli miqdorda bo’ladi. Vazni 70 kg bo’lgan odamlarda 5-6 litr qon bo’ladi. Bolalarda qon nisbat juhatidan olganda katta odamlardagiga qaraganda ortiqroq bo’ladi. Normal sharoutda qon tomirlarda qonning hammasi ham aylanib yurmay, faqat bir qismi aylanib yuradi. Ikkinchi qismi esa depolarda (jigar, taloq va boshqalarda) turadi va aylanib yurgan qon miqdorini to’ldirish zarur bo’lganda organism tomonidan ishga solinadi. Qonning 1/4-1/3 qismini yo’qotish hayot uchun havflidir. Qon plazmasi tarkibida asosan suv, mineral moddalr va organic moddalar mavjud, qonning tahminan 60% qon zardobi, 40% ni esa shaklli elementlar tashqil qiladi. - Qonning umumiy ususiyatlari- katta yoshdagi odamlarda qon gavda vaznining 7-8% tashqil qiladi. Vazni har xil bo’lgan kishilarning qoni turli miqdorda bo’ladi. Vazni 70 kg bo’lgan odamlarda 5-6 litr qon bo’ladi. Bolalarda qon nisbat juhatidan olganda katta odamlardagiga qaraganda ortiqroq bo’ladi. Normal sharoutda qon tomirlarda qonning hammasi ham aylanib yurmay, faqat bir qismi aylanib yuradi. Ikkinchi qismi esa depolarda (jigar, taloq va boshqalarda) turadi va aylanib yurgan qon miqdorini to’ldirish zarur bo’lganda organism tomonidan ishga solinadi. Qonning 1/4-1/3 qismini yo’qotish hayot uchun havflidir. Qon plazmasi tarkibida asosan suv, mineral moddalr va organic moddalar mavjud, qonning tahminan 60% qon zardobi, 40% ni esa shaklli elementlar tashqil qiladi.
Qonning ivishi- qon plazmasi tarkibidahammasi bo’lib 70-80% oqsil moddalar bo’ladi. Bu oqsillar ikki guruhga bo’linib: albuminlar va globulinlardan tashqil topgan. Har bir fraksiya tarkibida alohida oqsil moddalar bo’lib, u;ar maxsus fiziologik funksiyalarni bajaradi. Globulinli fraksiya tarkibidagi bunday oqsillar fibrinogen deyiladi, qon ivishining asosiy sababi eriydigan holatdagi fibrinogenlar erimaydigan holatga o’tib, oqsil iochalar fibrin hosil qiladilar va qon oqishini to’htadi. Hamda tashqariga chiqib laxta qon hosil qiladi, u tromb deyiladi. Qon ivishi murakkab fermentative jarayondir. - Qonning ivishi- qon plazmasi tarkibidahammasi bo’lib 70-80% oqsil moddalar bo’ladi. Bu oqsillar ikki guruhga bo’linib: albuminlar va globulinlardan tashqil topgan. Har bir fraksiya tarkibida alohida oqsil moddalar bo’lib, u;ar maxsus fiziologik funksiyalarni bajaradi. Globulinli fraksiya tarkibidagi bunday oqsillar fibrinogen deyiladi, qon ivishining asosiy sababi eriydigan holatdagi fibrinogenlar erimaydigan holatga o’tib, oqsil iochalar fibrin hosil qiladilar va qon oqishini to’htadi. Hamda tashqariga chiqib laxta qon hosil qiladi, u tromb deyiladi. Qon ivishi murakkab fermentative jarayondir.
- Qonning shaklli elementlari-bulardan eritrositlar va leykositlar tanadagi boshqa xujayralar kabi o’zlarining mustaqil moddalar almashinuviga ega. Eritrositlar etuk formaga erishgandan keyin o’z yadrosini yo’qotadi, sitoplazma esa tashqi po’stloq qismi va ichki po’stloq qism-bulutsimon moddadan iborat bo’lgan stromoga differnsiya qilinadi. Leykositlar yadro va protoplazmaga egadir.
Do'stlaringiz bilan baham: |