Qo`l yozma huquqida

Tarbiyalanuvchilarda ma’naviy-axloqiy sifatlarning
shakllanganlik darajasi (ta’kidlovchi tajriba)

Guruhlar	Daraja ko’rsatkichlari
	Yuqori		O’rta		Past
	Nafar	Foiz	Nafar	Foiz	Nafar	Foiz
26- sonli Mehribonlik uyi 23nafar	7	25,3	10	42,4	8	32,2
SOS bolalar shaxarchasi 35 nafar	5	16,5	13	33,3	15	50,2

Jadval ko’rsatkichlaridan anglanganidek, ma’naviy-axloqiy sifatlar yuqori darajada 26- sonli mehribonlik uyi tarbiyalanuvchi o’smirlarining chorak qismi (25, 3 foizi)da shakllangan bo’lsa, nazorat guruhlarida esa mazkur sifatlarning past darajada shakllanganligi jami respondentlarning yarmi (50,2 foizi) tomonidan namoyish etilgan xatti-harakatlarda, ularning muomalalarida, shuningdek, atrofdagilarga bo’lgan munosabatlarida ko’zga tashlandi. Respondent-tarbiyalanuvchilarda bilim olishga bo’lgan qiziqishning yuqoriligi, yurish-turishda, xatti-harakatlari va atrofdagilar bilan muloqotga kirishishda axloq me’yorlariga amal qila olishlari, muhtojlarga yordam ko’rsata olishlari, ta’lim muassasasi jamoasi, shu jumladan, tengdoshlari bilan samimiy munosabatda bo’la olishlari, ijtimoiy-foydali mehnat jarayonida faol ishtirok etishlari, o’z dunyoqarashlarini o’stirishga intilishlari, o’zgalarni hurmat qilishlari, tabiat boyliklari va ta’lim muassasasi mulkini asrashga intilishlari, milliy istiqlol g’oyasi mohiyatini yetarli darajada anglay olishlari hamda e’tiqodga ega ekanlik kabi holatlarning namoyon bo’lganligi ijobiydir.

Shunga ko’ra statistik tahlilning olti yo’nalishdan biri bo’yicha amalga oshirish maqsadga muvofiqdir. Statistik tahlil uchun so’nggi – tarbiyalanuvchilarni oilaviy hayot va oila xo’jaligini boshqarishga tayyorlash yo’nalishi bo’yicha qo’lga kiritilgan natijalar qabul qilindi. Mazkur yo’nalish bo’yicha qayd etilgan ko’rsatkichlar Stьyudent-Fisher metodi (kriteriysi)ga muvofiq statistik tahlil qilindi [34].
Matematik nuqtai nazardan bu holatda natija X>Y ga teng bo’lishi maqsadga muvofiqdir. Metod mohiyatiga ko’ra bayon etilgan g’oyaga qarshi antig’oya (teskari g’oya) ilgari surilishi kerak. “Mehribonlik” uylaridan tajriba guruhlariga jalb etilgan tarbiyalanuvchilarda oilaviy hayot va oila xo’jaligini boshqarish borasidagi nazariy bilim hamda amaliy ko’nikmalarning shakllanganlik darajasi nazorat guruhlari respondentlariga teng, degan xulosa muqobil g’oya mazmunini ifodalaydi. Bu holat matematik nuqtai nazardan bu holatda natija X=Y ga teng bo’ladi.
Shunday qilib, ta’kidlovchi tajriba natijalariga ko’ra Student-Fisher metodi bo’yicha amalga oshirilgan tahlil mehribonlik uylari tarbiyalanuvchi o’smirlarida ma’naviy-axloqiy sifatlarni shakllanirishga oid maxsus dastur bo’yicha olib borilgan tajriba-sinov ishlarining samarali kechganligini tasdiqladi. [35]
Darsdan tashqari faoliyat jarayonida mehribonlik uyi tarbiyalanuvchi o’smirlarni ma’naviy- axloqiy sifatlarini shakllantirish yuzasidan amalga oshirilgan tajriba-sinov ishlarining natijalariga muvofiq darsdan tashqari faoliyat jarayonida mehribonlik uyi tarbiyalanuvchi o’smirlarni ma’naviy- axloqiy sifatlarini shakllanganligi borasida fikr to’la tasdiqlandi. Uning tasdiqlanishi mehribonlik uyi tarbiyalanuvchi o’smirlarni ma’naviy- axloqiy sifatlarini shakllantirishda samarali va muvaffaqiyatli shakllantirishga xizmat qilish ehtimoli ko’zda tutilgan metodikaning pedagogik jihatdan to’g’ri asoslanganligini isbotladi va muammo yuzasidan kerakli xulosalar va tavsiyalar ishlab chiqildi.