Qobiliyat va uning rivojlanishi

QOBILIYAT VA UNING RIVOJLANISHI

REJA: 1. Pedagogik qobiliyat .Qobiliyatning psixologik-pedagogik tavsifi. 2. Pedagogik qobiliyatning asosiy turlari 3. Empatiya va persteptiv qobiliyatlar. 4. Pedagogik faoliyat va uning tarkibiy tuzilmasi

Qobiliyatlar - odamning shunday psixologik xususiyatlaridirki, bilim,
malaka, ko’nikma, ortirish shu xususiyatlarga bog’liq bo’ladi, lekin bu
xususiyatlarning o’zi bu bilim, malaka va ko’nikmalarga taalluqli bo’lmaydi.
Қобилият муайян фаолият юзасидан лаёқати ва ишни муваффақиятли амалга ошириш субъектив шарт–шароитини ифодаловчи индивидуал психик сифатлар йиғиндисига айтилади, зарур бўлган билим, малака ва кўникмаларни эгаллаш динамикасидаги фарқларни аниқлайди. .
Qobiliyatlar - shaxsdagi shunday individual, turg’un sifatlarki, ular odamning turli xil faoliyatdagi ko’rsatgichlari, yutuqlari va qiyinchiliklari sabablarini
tushuntirib beradi.
QOBILYAT
maxsus
umumiy
Shaxsning umumiy qobiliyatlari undagi
shunday individual sifatlar majmuiki, ular odamga bir qancha faoliyat sohasida ham muvaffaqiyatli faoliyat ko’rsatish va natijalarga erishishga imkon beradi.

Maxsus qobiliyatlar esa ma’lum bir sohada yutuqlarga erishish, yuqori ko’rsatgichlar berishga imkon beruvchi sifatlarni o’z ichiga oladi.

Qobiliyatlar taraqqiyotining yuksak bosqichiga iste’dod deb ataladi.
Iste’dod deb odamga qandaydir murakkab mehnat faoliyatini muvaffaqiyatli
mustaqil va orginal tarzda bajarish imkonini beradigan qobiliyatlar uyushmasiga aytiladi.

Pedagogik qobiliyatning asosiy turlari.

• Bilish qobiliyati
• Tushuntira olish qobiliyati
• Kuzatuvchanlik qobiliyati
• Nutq qobiliyati
• Tashkilotchilik qobiliyati
• Obro’ orttira olish qobiliyati
• Kommunikativ
• Kelajakni ko’ra bilish qobiliyati
• Diqqatni taqsimlash qobiliyati

• Говард Гарднер қобилиятларни интеллектлар тўплами деб атади ва унинг еттита жиҳатини ажратиб кўрсатди. Биз интеллектнинг ушбу жиҳатларидан олтитасини ўқитувчи педагогик маҳоратини такомиллаштириш нуқтаи назаридан таҳлил қилишимиз мумкин.
• Мулоқот қилиш (коммуникатив) қобилияти: Ўқитувчи ўқувчилар билан дарс ва дарсдан ташқари жараёнларда, синфда ижобий руҳий иқлим ярата олади.