Qiziqarli kimyo

Asbob va reaktivlar. 
Shisha naycha. Gugurt. Asbest 
to‘ri yoki chinni likopcha. Etil spirti. Konsentrlangan 
sulfat kislota. Kaliy permanganat tuzi knstallan.
Asbest to‘ri yoki chinni likopcha o‘rtasiga gugurt cho'pchalaridan 
gulxan tayyorlab, shisha naycha yordamida 2-3 tomchi “suv” tomizilsa, 
gulxan yonib ketadi (15-rasm).
Bu tajribaning siri nimada?
Gulxan ostiga l-2 g K M n 0 4 bilan 2-3 tomchi konsentrlangan sulfat kislota 
ehtiyotlik bilan aralashtinb qo‘yilgan boTadi. Gulxanni yoqish uchun shisha nay­
cha yordamida 2-3 tomchi etil spirti tomiziladi.
G ulxanning yonishiga sabab, kaliy perm anganat sulfat kislota bilan 
ta'sirlanganda permanganat kislota hosil bo'ladi:
KMnO + H,SO = HMnO + KHSO,
4 
2 
4 
4 
4
Konsentrlangan sulfat kislota, H M n04 dan suvni tortib olib, Mn20 7 ga aylantiradi: 
H SO,
2HMnO 
- 1 — i
Mn 0
4 
1^0 
2 7
Oddiy sharoitda Mn20 7 beqaror modda bo‘lib, quyidagi moddalarga parchalanadi:
2Mn20 7 = 2M n02 + 3 0
Hosil boTgan atomar kislorod (O) molekular kislorod ( 0 2) bilan bog‘lanib, 
ozon ( 0 3) hosil qiladi.
зо+зо
2
=зо
3
15-rasm. Gulxanningyonishi. 
19

---

Ozon atmosferasida esa spirt, efir, benzin yoki skipidar yonadi. Spirt 
yonishi natijasida gulxanning gugurt cho‘plari ham yonadi.
1.3.4. NEGA QOG'OZ YONIB KETDI?