Qisman noaniqlik sharoitida bog`langan guruhlar yechimi tahlili Absoatova Husinora G`ofur qizi

O`rtacha kutilgan daromadni maksimallashtirish qonuni. Firma tomonidan olingan foyda -chi yechimning amalga oshirilishida , …, ehtimoliy qiymat hisoblanadi. Matematik daromad o`rtacha daromad deyiladi va quyidagicha belgilanadi: Shunday qilib, qoida maksimal o`rtacha daromadga olib keluvchi yechimni qabul qilishni tavsiya etadi. bu 3-yechimga mos keladi.

O`rtacha kutilgan daromadni minimallashtirish qonuni. Firmaning tavakkali -chi yechimning amalga oshirilishida , …, taqsimlash bilan ehtimoliy qiymat hisoblanadi. Matematik daromad o`rtacha kutilayotgan tavakkal hisoblanadi va quyidagicha belgilanadi: . Shunday qilib, qoida minimal o`rtacha tavakkalga olib keluvchi yechimni qabul qilishni tavsiya etadi.

Izoh. Qisman noaniqlik va to`liq noaniqlikning farqi mavjud. Albatta yechimni Vald, Sevij, Gurvits qoidalari asosida qabul qilish yakuniy va eng yaxshi qaror hisoblanmaydi. Bu faqat istalgan farazlarni qabul qilishda birinchi qadam hisobladi.

Keyinchalik haqiqiy jarayon variantlari haqida bilishga intiladi, birinchi navbatda u yoki bu variant va uning ehtimoli haqida. Lekin qachon variant ehtimolligini baholaganimizda bu qaralayotgan sxemaning yechimining takrorlanishi taxmin qilinadi: bu oldin bo`lganmi, yoki kelajakda bo`ladimi yoki ma’lum hududda takrorlanadimi, masalan firmaning filiallarida.

Ikki mezon bo`yicha qabul qilingan qarorlarni tahlil qilish: o`rtacha kutilgan daromad va o`rtacha kutilgan tavakkal va moliyaviy operatsiyalarning rentabelligi va xavfini tahlil qilish kabi Paretoga muvofiq optimal yechimlarni topish. Masalan, Pareto operatsiyalari uchun maqbul bo`lgan yechimlar to`plami faqat bitta 3-yechimdan iborat. Agar Pareto optimal yechimlari soni bittadan ko`p bo`lsa unda eng yaxshi yechimni tanlash uchun tortish formulasidan topiladi.

Ba’zan to`liq noaniqlik sharoitlarida, Laplas qoidasi qo`llaniladi, unga ko`ra barcha ehtimollari teng deb hisoblanadi. Shundan so`ng yuqorida aytib o`tilgan qaror qabul qilish qoidalari-tavsiyalaridan birini tanlash mumkin bo`ladi.