Qayta tiklanuvchi energiya manbalari

4.7. Shamol elektrostansiyalarining iqtisodiy ko‘rsatkichlari va istiqbollari 
 
Hozirgi  kunda  shamol  generatorlari  bozorida  0,5-3  MVt  quvvatga  ega 
turbinalar xaridorgir. Kelajak bashoratlariga ko‘ra, shamol generatorlarining o‘rtacha 
quvvati  2020-yilga  borib,  5  MVt  gacha  ko‘payadi.  Ayni  paytda  shamol 
generatorlarining ishlash muddati 30 yilni tashkil etadi. 
Shamol  generatorlarining  narxi  taxminan  0,93-1  AQSH  dollari/Vt.ni  tashkil 
etadi.  2010-yilda  narxni  0,80  AQSH  dollari/Vt.  ga,  2020-2030  yillarda  esa  0,65 
AQSH dollari/Vt.gacha kamaytirish kutilmoqda. 

---

96 
 
 
Kichik shamol generatorlari elektr ta’minotidan uzoqda joylashgan tumanlarda 
maishiy  iste’molchilar  va  qishloq  tumanlarini  mustaqil  elektr  energiyasi  ishlab 
chiqarishni  ta’minlash  uchun  foydalanish  mumkin.  Buning  uchun  100  Vt  va  undan 
yuqori quvvatga ega ishonchli shamol generatorlari mavjud.  
Kichik shamol generatorlari yaxshi loyihalashtirilgan minora, nazorat tizimi va 
zaxira  ta’minot  manbaiga  ega  bo‘lishi  kerak.  Bu  manba  akkumulyator  ko‘rinishida 
ta’minlanishi  mumkin,  biroq  mos  keladigan  energiya  manbai  mavjud  bo‘lsa,  gibrid 
tizimlardan  ham  foydalansa  bo‘ladi.  Bunday  manbalar  dizel  generatorlari,  quyosh 
fotoelektr  tizimlari,  kichik  GES  lar  yoki  kichik  biogaz  reaktorlari  bo‘lishi  mumkin. 
Odatda  kam  quvvatli  shamol  generatorlaridan  yorug‘lik  bilan  ta’minlash,  kam 
quvvatli  muzlatgichlar,  radiotelevizion  moslamalarni,  shuningdek,  elektr  nasoslarni 
ishlatish uchun foydalaniladi. 
1  kVA  dan  kam  quvvatli  shamol  generatorining  narxi  taxminan  0,6-2  AQSH 
dollari/kVt  soat,  1  kVA  dan  ortiq  quvvatga  ega  shamol  generatorlarning  narxi  0,4  -
1,6 AQSH dollari/kVt soatni tashkil etadi.