Qarshi muhandislik iqtisodiyot

sxemasi.

---

160 
nurlanishga 
aylantiradi. 
Modulyator 5 
(masalan 
Faradey 
yacheykasi) 
qutblanish 
azimutini
f
chastota 
bilan 
o‘rta vaziyatdan bir xildagi 
kattalikka 
o‘zgartiradi. 
Analizator 7 qutblanish 
azimutining 
o‘rtacha 
vaziyatiga nisbatan 90° 
burchak 
hosil 
qilib 
o‘rnatilgan 
(ayqash 
vaziyat) bo‘lib, foto qabul 
qilgich 8 ga qutblanish 
azimuti 
o‘zgarishining 
qo‘shaloq chastotasi (2f) ga 
teng modulyatsiyali amplituda bilan kiradi. Foto qabul qilgich ta’minlash bloki 9 
dan ishlaydi va nurlanishni elektr signaliga o‘zgartiradi. 
Agar modulyator bilan analizator o‘rtasiga optik jihatdan aktiv obyekt 6 
joylashtirilsa, u holda qutblanish azimuti o‘rtacha vaziyatdan ma’lum burchak 
а
ga 
o‘zgaradi va foto qabul qilgichga f chastotali nurlanish kiradi. f chastotali elektr 
signal elektron kuchaytirgich 10 da nomuvofiqlik signalini hosil qiladi, bu signal
analizator bilan bikr aloqaga ega bo‘lgan ijro mexanizmi 11 ga keladi. 
Nomuvofiqlik signalining fazasiga qarab, ijro mexanizm analizatorning tizimini 
optik o‘qi atrofida u yoki bu tomonga buradi. Bu hol to ayqash vaziyat yana qaror 
topganiga qadar davom etadi va analizatordan keyin nurlanish chastotasi 2f ga teng 
bo‘lmay qoladi. 
Analizatorning burilish burchagi qutblanish azimutining optik jihatdan aktiv 
obyekt bilan birga aylanish burchagiga teng bo‘ladi. O‘lchash natijalari analizator 
bilan ijro mexanizmi orkali bog‘langan sanoq qurilmasi 12 da qayd etiladi.
Qutblanish-optik usullar amalda inersiyasiz bo‘lib, yuqori aniqlikka egadir. 
NAZORAT SAVOLLARI 
1.Tahlilning potensiometrik usuli. 
2.Avtomatik refraktometrning sxemasi.
3.Suyuqliklarni tahlil qilishning optik usullari. 
31.7 – rasm. Avtomatik polyarimetrning sxemasi.

---

161