Qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti neft va gaz fakulteti 5311000-Texnologik jarayonlar va ishlab chiqarishni avtomatlashtirish va boshqarish (tarmoqlar bo‘yicha) bakalavr ta’lim yo‘nalishi talabasi

I–БОБ. ТЕХНОЛОГИК ЖАРАЁННИ БОШҚАРИШ ОБЪЕКТИ 
СИФАТИДА ТАҲЛИЛ ҚИЛИШ ТАВСИФИ 
 
1.1 Технологик жараённи бошқариш объекти сифатида таҳлил 
қилиш. 
Техник параметр- қандайдир техник қурилма, тизим, ҳодиса ёки 
жараённинг қайсидир хусусиятини характерлайдиган физик катталик. 
Техник параметрлар турлари: 
1.Кириш(ташқи) 
параметрлар 
техник 
қурилма(жараён)га 
ташқи 
талабларни, уларни у ёки бу аниқлик даражасига қараб қийматларини 
акслантиради. Ушбу технологик жараёнда кириш параметрлари қуйидагилар: 
сув сатхи(аралаштириш камерасида), сув ҳарорати, аралаштиргич вали 
айланиш тезлиги, киришда сув сарфи, бўқ пегментлари миқдори. 
2. Чиқиш параметрлари- бу бошқариш объектини кириш параметрларига 
боғлиқ хусусияти. Ушбу технологик жараёнда чиқиш параметрлари 
қуйидагилар: аралашма ёпишқоқлиги, сув босими, суюқлик сатхи, чиқишда 
суюқлик сарфи 
Ғалаёнловчи таъсир(ғалаён)- АРТ ҳолатини ўзгаришига олиб келадиган 
ташқи куч (сабаб). Ғалаён ростланиш объектига ,шунингдек ростлагичга ҳам 
берилиши мумкин. Ушбу технологик жараёнда ғалаёнловчи таъсирлар 
қуйидагилар 
бўла 
олади: 
атроф 
мўхти 
ҳарорати 
ва 
пигментлар 
(қўшилувчилар) сифати. 1-расмда Технологик жараённи тахлил схемаси 
келтирилган. 

---

1-расм – Технологик жараённи тахлил схемаси 
Автоматлаштириш масаласини қўйилиши: 
ЛКМ ишлаб чиқаришни автоматлаштиришнинг асосий афзалликларига 
қуйидагиларни киритиш мумкин:оғир жисмоний ва монотон меҳнатлардан 
одамларни озод қилиш; хавфли шароитлардаги (масалан ёнғин, кимёвий 
куйишлар, кимёвий агрессив материаллар билан ишлаш ва б.) ишлардан 
одамларни озод қилиш; оғирлиг,тезлиги, чидамлилиги билан одам имконияти 
етмайдиган ишларни бажариш;иқтисодий самарадорликни ошириш.
Ушбу 
мақсадларга 
ЛКМ 
ишлаб 
чиқариш 
жараёнини 
автоматлаштиришнинг қуйидаги масалаларини ҳал этиб эришиш мумкин: 
Ишлаб чиқариш жараёнини самарадорлигини ошириш; хавфсизликни 
ошириш; эколгик ҳимояни ошириш; иқтисод қилишни ошириш; жараён 
операторлари мехнатини эргономикасини яхшилаш; ишлаб чиқариш 
ҳажмини ошириш; ростлаш сифатини яхшилаш; қурилмалар тайёрлик 
коэффицентини ошириш; ишлаб чиқаришга қабул қилинадиган материал 
компонентлари ҳақидаги маълумотларнинг ҳақиқийлигини таъминлаш; 
технологик жараён бориши ва авария ҳолатлари ҳақидаги ахборотларни 
сақлаш.

---