Qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti «kasb ta'limi»

7.1. O'rta maxsus kasb-hunar davlat ta'limi standarti

. 

 

Amaliyotga kasb-hunar ta'limining davlat standartini kiritishdan asosiy maqsad 

uni  yangi  huquqiy  va  tashkiliy  metodik  asosda  reintegrasiya  etishdir.  Kasb-hunar 

ta'limini  standartlashtirishning  nazariy  asosi  akademik  S.Ya.Batshev  tomonidan 

ishlab  chiqilgan.  Uni:  bosqichli  ta'lim  nazariyasi;  tayyorlov  yo'nalishlari,  kasblar  va 

ixtisosliklarni guruhlash nazariyalari tashkil etadi. 

 

Kasb-hunar  ta'limi  davlat  standarti  yaqin  kelajakda  o'rta  maxsus,  kasb-hunar 

ta'limi  tizimida  faoliyat  ko'rsatishi  va  rivojlanishini  majmuaviy  belgilab  beruvchi 

echim  sifatida  xizmat  qiladi.  Pedagogik  manbalarda  kasb-hunar  ta'limi  davlat 

standarti  quyidagicha  talqin  etiladi:  bo'lajak  kichik  mutaxassislar  egallashi  zarur  va 

etarli bo'lgan mazmun darajasi va ko'lami; o'quvchilarning maksimal o'quv yuklamasi 

hajmi, bitiruvchilarning kasbiy tayyorgarlik darajasiga qo'yilgan talablar va hakozo. 

 

Kasb-hunar ta'limi davlat standartining mohiyati uning ichki va tashqi aloqalari 

tahlil  etilsagina  to'liq  ochilishi  mumkin,  standartlarning  tashqi  aloqalari  eng  avvalo 

ijtimoiy-iqtisodiy  munosabatlarda  o'z  ifodasini  topadi,  bundan  standart  ijtimoiy 

buyurtmani talablar shaklida o'zida ifodalovchi me'yoriy xujjat ekanligi kelib chiqadi. 

---

Kasb-hunar  ta'limi  standartining  ichki  aloqadorligi  esa  uni  o'zaro  aloqador  va 

ta'sirdagi  elementlardan  tashkil  topgan  mustaqil  tizim  sifatida  qaralganda  namoyon 

bo'ladi.  Standartni  tashkil  etuvchi  elementlarning  xususiyatlari,  o'zaro  aloqadorligi 

uning  mohiyatini  ochib  berishga  imkon  beradi.  Ijtimoiy-  iqtisodiy  tizimda 

standartning rolini tushunish uchun uning funksiyalarni bilish muhimdir. Birinchidan, 

o'qituvchilar  va  o'quvchilar  uchun  o'zlarining  hamkorlikdagi  faoliyatlarini  tashkil 

etish  uchun,  ikkinchidan  ,  kasb-hunar  ta'limi  tizimi  rahbarlari  uchun  nazorat  qilish 

mexanizmini  shakllantirish  uchun;  uchinchidan,  bandlik  idoralari  xodimlari  uchun, 

ishga  joylashtirish  va  qayta  tayyorlash  ishlarini  rivojlantirish  maqsadida; 

to'rtinchidan, ijtimoiy hamkorlar uchun, ya'ni ish beruvchilar, kasaba uyushmalari va 

barcha mehnat munosabatlari bilan shug'ullanuvchilar uchun; beshinchidan, yaqin va 

uzoq chet el hamkorlarimiz uchun, xalqaro mehnat bozorida inson huquqlarini erkin 

o'zaro ta'sirini ta'minlash uchun zarur.