Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti "axborot texnologiyalari" kafedrasi "TEXNIK TIZIMLARDA axborot texnologiyalari"

Sinflar va ko’rsatkichlar. 
Sinf kompanentalariga ko’rsatkichlar. 
Sinfga tegishli funktsiyaga ko’rsatkichlar qo’yidagi ko’rinishga ega: 
Funktsiya-tipi (sinf-nomi : :* kursatkich-nomi ) 
(formal parametrlar spetsifikatsiyasi ) 
Masalan complex sinfida double & ze ( ), double & im ( ) metodlari aniqlangan. Sinf 
tashqarisida Ptcom ko’rsatkichini qo’yidagicha kiritish mumkin. 
Double & (complex : :* Pt Com) ( ); 
Bu ko’rsatkich qiymatini oddiy usulda berish mumkin: 
Pt Com=& complex : : v; 
Endi complex sinfiga tegishli A ob'ekt uchun: 
Complex A (10.0, 2.4); 
Shu sinfga tegishli re( ) funktsiyasini quyidagicha chiqarish mumkin. 
(A. 
* PtCom) ( )=11.1; 
cont < < (A. * PtCom ) ( ); 
Ko’rsatkich qiymatini o’zgartiramiz: 
PtCom=& complex : : im; 
Endi bu ko’rsatkich yordamida shu sinfning boshqa funktsiyasining chaqirish mumkin: 
Cont < < (A. ^ PtCom) ( ); 
Complek B=A; 
(B. 
^ PtCom ( ) f=3.0; 
Sinfining komponenta ma'lumotlariga murojat qiluvchi ko’rsatkich ta'rifi: 
Ma'lumot-turi (sinf-nomi : : * kursatkich-nomi); 
Ko’rsatkichni ta'riflashda initsializatsiya qilish mumkin, lekin buning uchun kompanenta 
public (umumiy) formatda ega bo’lishi kerak. Masalan: satr uzilishiga ko’rsatkich yaratish: 
Int (stroka : : * pllu)=& stroka : : len; 
Tenglikka olib keladi, chunki len kompanentasi private atributiga egadir. Sinf 
kompanentasiga ko’rsatkichni funktsiyalarni chaqirishda haqiqiy parametr shartida ishlatish 
mumkin. Buning uchun bu parametrlari qo’yidagiga murojaat qilish lozim. 
Ob'ekt-nomi.* 
kompanenta-ma'lumotga-ko’rsatkich 
Ob'ekt-nomi.* metodga-ko’rsatkich (parametrlar) 
Misol uchun complek sinfi ob'ektlariga ko’rsatkich kiritamiz; 
Complex 1 CM(10.2,-6.4); 
Complex 1 * PCOM1=& CM; 
Bu holda
PCOM1-* PCM1=22.2 

---

Keltirilgan operator M ob'ekt sifatida kiritilgan kompleks sonini haqiqiy qismini 
o’zgartiradi. Qo’yidagi misolda mos metodga murojaat bajariladi: 
Complex A (22.2, 33.3); 
complex * P Complex=&A; 
Void (complex : : * dirplay) ( ); 
Pdi 1 play-& complex : : di 1 play; 
(P Complex -* Pdi 1 play ( ); 
Bu misolda ekranga qo’yidagi ma'lumot chiqariladi: 
Real=22.2; imag=33.3; 
Void di 1 play (void) 
{cont < <”\ n satr uzunligi: “ < < ch; 
} 
~ stroka ( ) { delete [ ] ch; } 
}; 
# include “stroca C P P” 
void main ( ) 
{ stroka LAT (“Non Multa, sed Multa”); 
stroka RUS (“Ne mnogo; no mnogoe”); 
stroka CTP (20); 
LAT. Display( ); 
Count < < “\ n B ob'ekt RUS: “ << Run string ( ); 
C T P. display ( ); 
}
Stroka sinfi clarr hizmatchi so’zi yordamida kiritilgani uchun char * ch va int len 
kompanentalariga to’g’ridan to’g’ri murojaat qilib bo’lmaydi. Satr uzunligini aniqlash uchun len-
str ( ) kompanenta funktsiyasiga murojaat qilish lozimdir. Konkret ob'ektga tegishli satrga 
ko’rsatkichni string ( ) funktsiyasi qaytaradi. Sinfning kerakli konstruktori mavjud bo’lib 
qo’shimcha yuklangan funktsiyalardir. Har bir konstruktor bajarilganda dinamik hotira ajratiladi. 
Sinf destruktori ~stroka ( ) bu hotirani ozod qiladi. in+N parametrlari konstruktor chaqirilganda 
N+1 elementli massiv bo’sh qoladi, 
Satr uzunligi bo’lsa 0 ga teng bo’ladi.