int main ()
{
int x, b;
Bool a;
Char s;
Short c;
…
F1(x,s);
A=(x>0);
…
F2(a,b,c);
…
return 0;
}
void F1(int Radius, char symbol)
{
…
return;
}
int F2(bool YesNo, int Count, short Key )
{
…
return 0;
}
parametri sifatida y o‘zgaruvchisining qiymati ishlatiladi. Funksiya tanasi return operatorigacha
bajariladi. Return operatori boshqaruvni main() funksiyasi tanasidagi f1() funksiyasi chaqirilgan
operatordan keyingi operatorga o‘tishni ta’minlaydi, ya’ni funksiyadan qaytish ro‘y beradi.
Shundan keyin main() funksiyasi operatorlari bajarilishda davom etadi va “f2(a,b,c);” – funksiya
chaqirishi orqali boshqaruv f2() funksiya tanasiga o‘tadi va hisoblash jarayonida mos ravishda
YesNo sifatida a o‘zgaruvchisining, cout sifatida o‘zgaruvchisining va key sifatida c
o‘zgarchuvchisining qiymatlari ishlatiladi. Funksiya tanasidagi return operatori yoki oxirgi
operator bajargandan keyin avtomatik ravishda bosh funksiyaga qaytish amalga oshiriladi.
Aksariyat hollarda main() funksiyasining parametrlar ro‘yxati bo‘sh bo‘ladi. Agar dasturni
ishga tushirishda, buyruq satrida ma’lum bir parametrlarni uzatish (berish) zarur bo‘lsa, main()
funksiyasining sintaksisi o‘zgaradi:
int main(int argc, char* argv[]);
Bu yerda argc – uzatiladigan parametrlar soni, argv[]- bir-biridan punktuatsiya belgilari (va
probel) bilan ajratilgan parametrlar ro‘yxatini o‘z ichiga olgan massivga ko‘rsatkich.
Quyida funksiyalarni e’lon qilish, chaqirish va aniqlashga misollar keltirilgan:
// funksiyalar e’loni
int mening_funksiyam(int Number, float Point);
char Belgini_uqish();
void bitni_urnatish(short Num);
void Amal_yoq(int,char);_
// funksiyalarni chaqirish
result= mening_funksiyam (Varb1,3.14);
symb=Belgini_uqish();
bitni_urnatish(3);
Amal_yoq(2,Smb1);
// funksiyalarni aniqlash
int mening_funksiyam (int Number, float Point);
{int x;
…
return x;}
char Belgini_uqish();
{
char Symbo1;
cin>>Symbo1;
return Symbo1;
};
void bitni_urnatish(short number)
(global_bit=global_bit|number;};
void Amal_yoq(int x, char ch){};
Funksiyaning dasturdagi o‘rnini yanada tushunarli bo‘lishi uchun son kvadratini hisoblash
masalasida funksiyadan foydalanishni ko’raylik.
Funksiya prototipini sarlavha.h sarlavha faylida joylashtiramiz:
long Son_Kvadrati(int);
Asosiy dasturga ushbu sarlavha faylini qo‘shish orqali Son_Kvadrati() funksiya e’loni
dastur matniga kiritiladi:
#include
#include “sarlavha.h”
int main()
{
int uzgaruvchi=5;
cout<
return 0;
}
long Son_kvadrati(int x)
{
return x*x;
}
Xuddi shu masalani sarlavha faylidan foydalanmagan holda, funksiya e’lonini dastur
matniga yozish orqali ham hal qilish mumkin:
#include
long Son_kvadrati(int);
int main()
{
int uzgaruvchi=5;
cout<
return 0;
}
long Son_kvadrati(int x)
{
return x*x;
}
Dastur ishlashida o‘zgarish bo‘lmaydi va natija sifatida ekranga 25 sonini chop etadi.
Masala. Ikkita tub son «egizak» deyiladi, agar bir-biridan farqi 2 teng bo‘lsa (masalan, 41
va 43 sonlari). Berilgan natural n uchun [n..2n] kesmadagi barcha «egizak» sonlar juftliklari
chop etilsin. Masalani yechish uchun berilgan k sonini tub son yoki yo‘qligi aniqlovchi mantiqiy
qiymat qaytaruvchi funksiya tuzish zarur bo‘ladi. Funksiyada k soni 2..k/2 gacha sonlarga
bo‘linadi, agar k bu sonlarning birortasiga ham bo‘linmasa, u tub son hisoblanadi va funksiya
true qiymatini qaytaradi. Bosh funksiyada, berilgan n uchun [n.,2n] oraliqdagi (n, n+2),
(n+1,n+3),..,(2n-2, 2n) son juftliklarini tub sonlar ekanligi tekshiriladi va shart qanoatlantirgan
juftliklar chop etiladi.
Dastur matni:
bool TubSon (unsigned long k);
int main()
{
unsigned long n,I;
unsigned char egizak=0;
cout<<”n->”;
cin>>n;
cout<<’[‘<
for(i=n; i<=2*n-2; i++)
if(TubSon (i) && TubSon(i+2))
{
if(!egizak)
cout<<”oralig’idagi egizak tub sonlar
\n”;
else cout<<”; “;
egizak=1;
cout<<’{‘<
};
if(!egizak)
cout<<”oralig’idagi egizak tub sonlar mavjud emas.”;
else cout<<’.’;
return 0;
}
bool TubSon(unsigned long k);
{
unsigned long m;
for (m=2; m<=k/2; m++)
if (k%m==0) return false;
return true;
}
Natural n soni uchun 100 kiritilsa, dastur quyidagi sonlar juftliklarini chop qiladi:
[100..200] orag’ida egizak tub sonlar:
{101,103}; {107,109}; {137,139}; {149,151}; {179,181};
{191,193}; {197,199}.
Do'stlaringiz bilan baham: |