Qаrshi dаvlаt univеrsitеti

Mavzuning  dolzarbligi  shundan  iboratki,  boshlang`ich  sinfda  og`zaki,  yozma  hisoblash 

qobiliyatlarini o`stirish kundalik turmushda keng ravishda qo`llanadi, og`zaki hisob o`quvchilar 

oldiga , berilgan har bir aniq hol uchun qulay hisoblash usullarini olish zarurligini qo`yadi va shu 

bilan ularning zihnini ochadi. Undan tashqari, u yozma hisoblashlarni osonlashtiradi.  

---

 

5 

Og`zaki  hisoblash  sanoq  sistemasini  osonlashtiradi  va  amallarni  bajarish  usullariga  asos 

bo`lgan  xususiyatlarni  yaxshiroq  tushunish  va  o`zlashtirib  olishga  yordam  beradi  va  bundan 

tashqari  amallarni  bajarish  uchun  odatda  ishlatiladigan  qoidalardan  tashqari  chiqishga  va 

qisqaroq  usullar  ishlatishga  imkon  berib,  o`quvchilarning  kuzatuvchanlik  sezgisini  va 

ziyrakligini oshiradi. 

Og`zaki hisob maktab uchun sof metodik tomondan ham ahamiyatlidir, chunki har qanday 

murakkab  amalni  tushuntirish  ishini  og`zaki  hisob  yordami  bilan  hammadan  tezroq  bajarib 

bo`ladi.  O`qituvchi  og`zaki  yechiladigan  yengil  masala  va  misollardan  boshlab,  bolalarni 

murakkabroq amallarni yozma bajarishni talab qilgan masala va misollarga olib keladi. 

O‟qitish protsessida har xil metodlar, usullar va vositalardan  foydalanib ko‟p soli  mashq 

qildirish    harakatlaridagi    mashqlarni  bajarish  bilan    arifmetik  amallarni    jadval  xollarini 

tezlashtirishni avtomatizmlarda  (yod olishga yetkazish kerak). 

Arifmetik amallarning jadval xollarini  yetarlicha  puxta  o‟zlashtirmaslik  yozma hisoblash 

usullarini  o‟zlashtirishda  pand  berib  qo‟yish  mumkin.  Bu  hisoblashlar  3  sinfda  avtomatizmga  

o‟tkazilishi kerak.  

 

 

---

 

6