Qarshi davlat universiteti o‘zbek tili va adabiyoti metodikasi kafedrasi

 
 
JADVAL 
  
sodda olm-lar  qо‘shma  olm-
lar 
, 
murakkyob 
olm-lar 
juft va  tak-ror 
olm-lar 
о‘sha, siz,  lan, 
u 
allaqanday 
bir 
necha, 
manabu, 
har 
nima, har bir 
u-bu, shu-shu 
 
182-mashq.  Talabi:  Qismlari  vertikal-chiziqlar  bilan  ajratilgan  olmoshlarni  imlo  qoidasi  asosida 
(qо‘shib, ajratib, chiziqcha bilan) yozib, gaplarni kо‘chirish. 
NAMUNA: Ha, aytmoqchi.hali qoziqda osig‘liq turgan:Teriga kо‘zing tushdimi -ana shu biz ov qilgan 
bо‘rsiq  terisi  bо‘ladi.  Shu  shu  yuragidagini  yashirmay  qо‘ydi.  Chaqaloqqa  u  -bu  ol.  Allanimalar 
haqida;  kerilib,  gaplashardilar.  Boshqa  gaplar  ham  yuqoridagi  singari  imlo  qoidalariga  muvofiq 
bajartiriladi. Qoidalar og‘zaki izohlanadi. Har bir talaba darsdagy  ijtiroki, bilim va kо‘nikma savoliga 
muvofiq 4 ballik shkalada baholanadi. Talabalarga pronominalizatsiya haqidagi amaliy kо‘nikma hosil 
qildirish  uchun  M.Mirzayev  va  Y.Eshonqulovlar  mashqlar  tо‘plamining  104-betidagi  63-mashqni 
ishlatish orqali erishilishi mumkin. 
63-  mashq.  Talabi:  Pronominalizatsiya  (boshqa  turkumdagi  sо‘zlarning  olmoshga  kо‘chishi) 
hodiyeasini aniqlash va izohlash. 
NAMUNA:  "Atrofda  odam  tо‘plandi.  Bu  gapdagi  atrof  sо‘zi  olmoshlashgan.  U  ravishga  xos  sо‘z 
bо‘lib, shu yer, u yer, bu yer ma’nolarini beruvchi olmosh о‘rniga kо‘chgandir   va b. 
Talabalarning mustaqil izohlashi baholanadi. Uyga vazifa belgilanadi.