Qarshi davlat universiteti kimyo kafedrasi noorganik kimyo fanidan

Kimyoviy korroziya – metallning elektr o‘tkazmaydigan muhit otida ishlash jarayonida sodir bo‘ladi. Unda yuzalarda oksidalanish qaytarilish reaksiyasi bo‘ladi, metal elektronlari kislota atomiga o‘tadi. Metallning kislorod, vodorod sulfide, oltingugurt gazi, galogenlar bilan reaksiyaga kirishi bunga misol bo‘la oladi, elektr o‘tkazmaydigan suyuqliklarda ham kimyoviy korroziya uchrashi mumkin.

Eng ko‘p tarqalgan korroziya elektrokimiyaviy korroziyadir.

Yelektrokimiyoviy korroziya - metallar elektrolit eritmalari muhitida(kislotalar, tuzlar, ishqorlar, nam havo gazlari kabi)o‘zaro ta’sirda turganda bo‘ladi. Metall suyuqlik eritmalarda turganda suyuqlik korroziya, nam havo yoki gazlarda turganda gaz korroziya bo‘ladi.

Havoning namlik darajasiga qarab korroziya quyidagicha bo‘lishi mumkin: ho‘l holatdagi zanglash- bunda havoning nisbiy namligi 100 % atrofida bo‘ladi, detall yuzasida ko‘z bilan ko‘rish mumkin bo‘lgan yupqa nam qavatni oddiy ko‘z bilan ko‘rib bo‘lmaydi, havoning nisbiy namligi 100 % dank am bo‘ladi.

To‘qimachilik mashinalari sanoati detallarida ko‘pincha nam korroziya uchraydi. Masalan yigiruv, to‘quv sexlarida havo suniy ravishda namlab turiladi. Bu holatda mashina detallari yuzasida kapillyar kondensatsiya tufaylu na to‘planadi.

Qavariq yuzalarga nisbatan botiq yuzalarida nam yaxshiroq to‘planadi. bunday gazlar yuzasida yig‘ilgan namlikning elektr o‘tkazuvchanligini oshiradi. Metallning zanglashi yuzasidan boshlanib asta-sekin chuqurlikga keta boshlaydi, yuzaning rangi o‘zgaradi, zang bilan qoplanadi, yarqirashi yo‘qoladi eng asosiysi metallning mexanik xususiyatlari yeyilishiga chidamliligi pasayib ketadi va og‘ir idishdan chiqish holati (avariya) ga olib keladi.