Qarshi davlat universiteti Kimyo-biologiya fakulteti Kimyo

Xemkopleksda chiqadigan ikkilamchi homashyo alyuminy oksedi adsorbenti
Qarshi davlat universiteti Kimyo-biologiya fakulteti Kimyo yo’nalishi 3-bosqich
talabasi
shoxdorovay@gmail com Qarshi Davlat universiteti Kimyo kafedrasi
mudiri Umirov.N
Bugun mamlakatimizda atrof muhitni muhofaza qilish aholi salomatligini muhofaza qilish tabiiy resurslardan oqilona foydalanish va ekologik xavfsizlikni ta’minalashga qaratilgan izchil ekologik siyosat olib borilmoqda va bu borada muhim huquqiy tashkiliy va ijtimoiy iqtisodiy chora tadbirlar amalga oshirilmoqda. O’zbeksiton Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev 2 may kuni xomashyo resurslarini chuqur qayta ishlash, eksportbop mahsulotlarni ko’paytirish masalalariga bag’ishlangan yig’ilish o’tkazdi.
Sanoat barcha iqtisodiyot tarmoqlarini jadal rivojlantirishga xizmat qiladi. Keyingi yillarda bu soha rivojiga alohida e’tibor qaratilib, yuqori texnologiyali zavodlar, texnoparklar, ishlab chiqarish korxonalari tashkil etildi.
Ushbu tezisda Sho‘rtan gaz kimyo majmuasida texnologik jarayonlar natijasida hosil bo’ladigan o‘zbek olimlari kam o’rganilgan va hozirda aniq ishlab chiqarish uchun mo’ljallanmagan chiqindilar miqdori keltirilgan,bulardan Alyuminy oksedi atsorbenti.
Alyuminy oksed adsorbenti-matiryal sifatida turli xil organik va noarganik iflaslantiruvchi moddalarni olib tashlash uchun ulkan salohiyatga ega edi.Eng muhimi nonastrukturali alyuminy yuzasidan elektron tanqisligi tufayli anion moddalarga kuchli yaqinlikni aniqladi ,shuning uchun atsorbent zaharli metall oksionlarini tozalash uchun samarali ishlatilishi mumkin .Biroq alyuminy o’zining yalang’och shaklida afsorbsiya qobiliyatlarini oshiradilar alyuminy zarralarning gidrofilligi turli organik va noarganik iflaslantiruvchi moddalarni olib tashlash uchun ulkan salohiyatni namoyish etadi shunday qilib katta hajmdagi chiqindi suvlari yordamida shunga o’xshash tadqiqot o’tkazilganda olingan natija ehtimol olingan bo’lishi mumkin shunday qilib tadqiqotchilar haqiqiy chiqindilar namunalari uchun alyuminy asosidagi atsorbentlarni potentsialini kengaytirishlari juda ma’qul bular edi.Biroq adsorbsion tadqiqotlarning aksariyati kichik miqyosda o’tkaziladi.
Alyuminy oksed atsorbenti 1tonna paketining ishlab chiqarish uchun o’rtacha iste’moli tozalash uchun ishlatiladi (adsorbsion qoldiqlari 6.710kg atsorbent alyuminyga aylantirilafi).Alyuminy uyqu reaksiyasida ishtirok etadigan Peteer -Natta oksedlovchilari taxminan 600-800tonnachiqindilarni hosil qiladi.
Alyuminy oksedining texnik tasnifi . 1-Kompozetsiya -alyuminiy oksedi 2-Shakl- sharsimon
3-Rangi-oq 4-Hajmi-2.5
5-Ommaviy zichligi -800
Shoxdorova Yulduz