Qarshi davlat universiteti kafedra: informatika o‟qitish metodikasi

vaqt-chizg‟ichi va qatlam.  

 

1-rasm. Macromedia Flash dasturi oynasi. 

 

Vaqt diagrammasi 

Ish  sohasini  yuqori  qismida  vaqt  diagrammasi  (Timeline)  paneli  joylashgan. 

Ish  stoli  kabi  vaqt  diagrammasi  ham  filmning  konkret  bir  sahnasiga  tegishli 

bo’ladi. Vaqt diagrammasi sahnadagi qatlamlar joylashuv tartibi, obyektlar holatini 

o’zgarish  ketma-ketligi,  va  boshqa  amallarni  bajarish  uchun  mo’ljallangan.  Vaqt 

diagrammasi  animatsiyani  yaratishda  va  filmni  interaktiv  elementlarini  holatini 

tavsiflashda asosiy ish quroldir. 

Vaqt  diagrammasi  paneli  juda  murakkab  strukturaga  ega  va  juda  ko’p 

boshqaruv  elementlarini  o’z  ichiga  oladi.  Bundan  tashqari,  vaqt  diagrammasiin 

tashki ko’rinishi o’rnatilgan parametrlarga qarab juda keng diapazonda o’zgarishi 

mumkin.  Shunday  bo’lsa  ham,  vaqt  diagrammasidan  foydalanish  bilimlari  Flash 

bilan ishlash samarasini oshiradi 

Bu  bo’limda  biz  vaqt  diagrammasi  paneliin  faqat  asosiy  komponentlarini 

ko’rib  o’tamiz.  Keyingi  bo’limlarda  diagramma  bilan  bog’liq  savollar 

aniklashtiriladi va konkretlashtiriladi. 

---

Shunday qilib, umumiy holda vaqt diagrammasi panelida quyidagi elementlar 

namoyon bo’lishi mumkin (2-rasm):  

 

filmni ayni vatdagi sahnasining qatlamlarini ta’rifi; bu ta’rif o’ziga xos bir 

nechta  ustunchalardan  iborat  jadval  ko’rinishida  bo’ladi,  bu  ustunchalarda 

qatlamlar  nomi  va  ularni  atributlari  ko’rsatiladi;  vaqt  diagrammasini  bu  qismi 

«Animatsiyalar yaratish» bo’limda ko’rib o’tiladi. 

 

kadrlar shkalasidan iborat vaqt diagrammasi, «o’qish kallagi» va sahnani har 

bir qavati uchun vaqt diagrammasi; 

 

vaqt diagrammasida kadrlar namoyish etish formatini tanlash menyusi; 

 

vaqt  diagrammasi  oynasini  holat  satri,  bu  satrda  filmni  bir  necha 

parametrlari  to’g’risidagi  ma’lumot  va  ish  stolidagi  animatsiya  kadrlarini 

boshqarish tugmalari bo’ladi.