Qarshi davlat universiteti adabiyotshunoslik kafedrasi

Ilmiy izlanishning maqsad va vazifalari.
Said Ahmadning dramaturglik 
faoliyatidagi mahorat qirralarini o'rganish ushbu bitiruv malakaviy ishining asosiy 
maqsadi hisoblanadi. Ushbu maqsadni amalga oshirishda, muammolarni tahlil 
etishda, ularni nazariy va amaliy jihatdan quyidagi vazifalarni o'rganamiz: 
1.
Said Ahmadning ijodiy yo’liga nazar tashlash; 
2.
Said Ahmadning dramaturglik faoliyatini o'rganish orqali uning o'zbek 
dramaturgiyasidagi o'rni va xizmatlarini aniqlash; 
3. Said Ahmad dramalaridagi mavzu va muammolarni o'rganish; 
4. Dramaturgning ”Kelinlar qo’zg’oloni” komediyasidagi individual 
uslubiga e'tibor berish; 
5. Dramadagi tasvir usulini o'rganish. 
6. Said Ahmadning dramada folklor motivlaridan foydalanishidagi badiiy 
mahoratini tahlil qilish. 
Ilmiy ishning yangiligi. 
Said Ahmad komediyalari misolida inson va 
jamiyat, inson ruhiyati, ma’naviy-axloqiy masalalar talqini masalasi o‘rganildi; 
2. Adibning drama yaratish va dramada hajviy obraz yaratish mahorati tahlil 
qilindi; 

---

3. Yozuvchining badiiy til mahorati komediyalari matni misolida tahlil 
qilindi; 
4. Komediyalarda inson xarakteridagi salbiy illatlarni bartaraf qilish va 
kurashuvchanlik motivlari o‘rganildi. 
5. Adib komediyalarida inson obrazini mukammal darajada tasvirlaganligi 
uning hajviy hikoyalari bilan qiyosiy o‘rganildi, uning yangi yutuqlarga 
erishganligi e’tirof etildi.
6. Hajviy xarakterlar ilmiy-nazariy jihatdan tahllilga tortildi. 
7. Adib komediyalari tahlili asosida ularda yaratilgan inson ma'naviyatining 
hayotiy ziddiyatlar qurshovidagi pokligini namoyon qiluvchi xususiyatlari 
o‘rganildi. 
Mavzuning o’rganilganlik darajasi
. Said Ahmad ijodining janriy 
xususiyati, mavzu mundarijasi, muammolari va badiiy mahorat qirralari rang-
barangdir. Badiiy adabiyotdagi obraz, yozuvchi mahorati, xususan, xarakter 
yaratish ba qahramon tanlash masalasi xususida adabiyotshunoslikda talaygina 
ishlar qilingan. “Kulgichilik nazariyasi” (Abdulla Qodiriy) haqida H.Razzoqov, 
M.Qo‘shjonov, A.Abdug’afurov, S.Mamajonov, H.Abdusamatov, ayni bizning 
bitiruv malakaviy ishimiz mavzusiga aloqador, xususan, Said Ahmad hajviyoti, 
dramaturglik mahorati adabiyotshunos olimlar O.Sharafiddinov
2
, U.Normatov
3
, Sh. 
Ahmedova
4
va boshqa olimarning qator ilmiy izlanishlari mavjud. Biz ushbu 
bitiruv malakaviy ishimizda Said Ahmad komediyalarining badiiy jihatlariga 
to‘xtalamiz.