Qaraqalpoq davlat universiteti
iqtisodiyot fakulteti iqtisodiyot yo'nalishi
1-v iqtisodiyot guruhi talabasi
Boyjanov Davlatyorning "Qoraqalpog'iston Respublikasi iqtisodiyotini rivojlantirish va kambag'allikni qisqartirish vazirligi"mavzusi bo'yicha yozgan amaliyot ishi
KIRISH.
REJA:
Iqtisodiyot haqida tushuncha
Qoraqalpog'iston Respublikasi iqtisodiyot vazirliki haqida.
O'zbekiston Respublikasi iqtisodiyot vazirliki haqida.
4.Hozirgi kunda O'zbekistonda pandemiyaning iqtisodiyotga ta'siri.
|||. XULOSA
Kirish.
Iqtisodiy bilimlarnin shakillanishi va iqtisodiy nazariyaning vujudga kelishi.
Iqtisodiyot har qanday jamiyatning asosi , rivojlanib borish shart - sharoiti , chunki hayot eng avvalo , tiriklik ne'matlari ishlab chiqarishni ob'ektiv zarur qilib qo'yadi . Insonlar hayot kechirishlari uchun o'z ehtiyojlarini qondirishlari shart . Qamiyat bor ekan , ishlab chiqarish , ishlab chiqarilgan ne'matlarni ayirboshlash , taqsimlash va iste'mol qilish mavjud va bu jarayon uzluksiz tarzda bir - biriga bog'liq holda yuz beradi . « Iqtisodiyot » so'zi odatda ikki va hatto uch ma'noda ishlatiladi . Birinchi d an , iqtisodiyot — bu xo'jalik yuritish , inson tomonidan yaratilgan turli ne'matlardan foydalanib hayot kechirish , insonlar hayotini ta'minlash va yaxshilash tizimi . Ikkinchi da n , iqtisodiyot — bu resurslar va jamiyat a'zolari tomonidan yaratilgan tovar va xizmatlarning firma va uy xo'jaliklari orasidagi uzluksiz doiraviy harakati . Uchinchidan , iqtisodiyot — bu fan , turli - tuman cheklangan resurslardan foydalanib , jamiyat ehtiyojlarini qondirish bilan bog'liq bo'lgan , xo'jalik yuritish jarayonida odamlar o'rtasida vujudga keladigan munosabatlar haqidagi bilimlar majmui . « Iqtisodiyot » so'zining o'zagini « iqtisod » so'zi tashkil etadi . Iqtisod so'zining o'zbek tilidagi lug'aviy ma'nosi sarf - xarajatlarda tejamkorlik demakdir . Mashhur ma'rifatparvar vatandoshimiz Abdullo Avloniy iqtisodga shunday ta'rif beradi . « Iqtisod deb pul va mol kabi ne'matlarning qadrini bilmoqqa aytilur . Mol qadrini biluvchi kishilar o'rinsiz erga bir tiyin sarf qilmas , o'rni kelganda so'mni ayamas » .
Iqtisodiyot haqida tushuncha.
Iqtisodiyot — yunoncha "ekonom" va "oykos" soʻzlari birlashmasidan kelib chiqqan boʻlib, "ekonomika" qishloq xoʻjalik asoslari haqida fan degan maʼnoni anglatadi. "Ekonomika" soʻzi ommaviy oʻzbek lugʻatiga oʻtilganda "iqtisodiyot" atamasiga oʻzgaradi. Iqtisodiyot cheklanmagan ehtiyojlarni, cheklangan resurslardan samarali foydalanib boshqarishni oʻrganuvchi fan.
Iqtisodiyot ilmiy va amaliy iqtisodiyotga boʻlinadi.
Ilmiy iqtisodiyot-iqtisodiyot nazariyasi insonlar va jamiyatning koʻp maqsadlarda ishlatilishi mumkin boʻlgan noyob resurslardan foydalanish usulini qanday tanlshlarini oʻrganuvchi fan.
Amaliy iqtisodiyot-iqtisodiyot nazariyasi tomonidan ishlab chiqilgan qonuniyat, nazariya, takliflarni bevosita iqtisodiy tizimning alohida elementlari faoliyatiga tatbiq qilish imkoniyatlarini oʻrganadi.
Inson yaratilibdiki , mehnatini engillashtirish , hayot kechirishi uchun zarur ehtiyojlarini to'laroq qondirishga harakat qiladi . Mehnat qilishning o'zi ham tirikchilik o'tkazishga qaratilgan . Demak , inson dunyoga kelibdiki tirikchilik harakatida bo'ladi , desak xato qilmaymiz . Insonning mehnat unumi qancha yuqori bo'lsa , tirikchilik kechirish uchun ne'matlar shuncha ko'p yaratiladi . Ana shuning uchun ham ajdodlarimizning diqqat - e'tibori qanday qilib hayot kechirish uchun zarur ne'matlarni ko'paytirish yo'llarini topishga qaratilgan . Eng aqlli , zukkolar o'z davriga , sharoitiga mos ravishda eng maqbul yo'llarni topishgan va undan foydalanishni tavsiya etishgan . Ulardan ko'plarining nomi tarixda qolgan . O’z davrida shakllangan iqtisodiy qarashlar qadimgi qo'lyozmalarda aks etgan .
Iqtisodiy qarashlarning fan sifatida shakllanishi dunyo tsivilizatsiyasining « beshigi » deb tan olingan Qadimgi Misr , Sharq mutafakkirlari ta'limoti , ilgari surgan fikrlari bilan boshlanadi . Ular jumlasiga miloddan XX asr ilgari qadimgi Bobilda podsho Xammurapi qonunlari , Qadimgi Hindistonda ( miloddan VI asr ilgari ) gi Manu qonunlari , Qadimgi Xitoy mutafakkirlari , ayniqsa Konfutsiy ( miloddan avvalgi 551-479 yillar ) asarlarini kiritish mumkin . Ulardagi fikrlarga diqqat qilsak , mehnat taqsimotiga hamda yaratilgan mahsulotning taqsimlanishiga asosiy e'tibor qaratilgan . Bu bejiz emas . Chunki shu davrda aynan mehnat taqsimoti hamda mehnat natijasida yaratilgan mahsulot taqsimoti jamiyat taraqqiyotida , aholining turmush darajasida asosiy rol o'ynagan . Keyinchalik , iqtisodiy fikrlar Qadimgi Yunoniston va Rimda yanada rivojlantiriladi , ma'lum tizimga solinadi .
Do'stlaringiz bilan baham: |