Qaraqalpaq tili mámleketlik til. Qaraqalpaq jazıwı hám onıń tariyxı Joba

2. Qarsılas dánekerler. Birgelikli aǵzalardı hám dizbekli qospa gáptiń quramındaǵı jay gáplerdi bir-birine qarama-qarsı mánilik qatnasta baylanıstırıw ushın qollanıladı: biraq, lekin, al, sonda da, sóytse de, degen menen hám t.b. Mısalı: Kún ıssı, biraq ortaǵa ot jaǵıldı.

3. Awıspalı dánekerler. Gáptegi birgelikli aǵzalardı bir-birine awıspalı mánide baylanıstırıw ushın qollanıladı: yamasa, ya, ya bolmasa, meyli hám t.b. Mısalı: Menińshe ya Aydos, ya Begis, ya Mırjıq barıwı tiyis.

4. Gezekles dánekerler. Hár túrli birgelkili aǵzalardı hám dizbekli qospa gáptiń sıńarların bir-birine gezekleslik mánide baylanıstırıw ushın qollanıladı: gá, gáhi, geyde, bazda, birese, bir hám t.b. Mısalı: Birese kúlkim keledi, birese ashıwlanaman.

Baǵındırıwshı dánekerler. Qospa gáptiń quramındaǵı jay gáplerdi bir-birine baǵındırıw jolı menen baylanıstırıp, baǵınıńqılı gápti dúzedi. Qospa gáptegi jay gáplerdiń arasındaǵı mánilik qatnaslardı bildiriwine qaray, baǵındırıwshı dánekerler úsh toparǵa bólinedı