Qaraqalpaq tili mámleketlik til. Qaraqalpaq jazıwı hám onıń tariyxı Joba

I bet	II bet
III bet
Ataw	ózim	ózin	ózi
Iyelik	ózimniń	ózińniń	óziniń
Barıs	ózime	ózińe	ózine
Tabıs	ózimdi	ózińdi	ózin
Shıǵıs	ózimde	ózinde	ózinde
Orın	ózimnen	ózińnen	ózinen

5. Jámlew almasıqları. Qanday da bir zatlardı, olardıń belgilerin yamasa qubılıslardı belgisiz muǵdarda uluwmalastırıp, jıynaqlap, toplap kórsetetuǵın almasıqlar jámlew almasıqları dep ataladı. Jámlew almasıqlarına Qaraqalpaq tilindegi bar, barlıq, bári, bárshe, pútkil, duyım sózleri, arab tilinen kirgen tamamı, jámi, gúlli, gúllán, áhli sózleri hám tájik-parsı tillerinen kirgen hámme sózi kiredi. Olardıń mánileri bir-birine kútá jaqın sinonimles bolıp keledi. Bárshe, tamamı, gúlli, áhli sózleriniń qollanılıwı basqa almasıqlarǵa qaraǵanda házirgi qaraqalpaq tilinde bir qansha sheklengen. Jámlew almasıqlarınıń ózi uluwmalıqtı, jıynaqlawdı bildiretuǵın bolǵanlıqtan olarǵa kóplik affiksi jalǵanbaydı.

6. Belgilew almasıqları. Qanday da betti, zattı yamasa onıń belgisin basqalarınan ajıratıp, belgilep kórsetedi. Almasıqtıń bul túrine qaraqalpaq tilinde hár sózi kiredı hár kim, hár qanday, hár qaysısı, hár nárse, hár bir, qay-qaysısı hám t.b. Belgilew almasıqlarınıń hesh qaysısına da betlik affiksleri ónimli jalǵanbaydı.

7. Belgisizlik almasıqları. Qanday da bir bettiń, zatlardıń, qubılıstıń yamasa olardıń belgilerin sóylewshi menen tıńlawshıǵa ele belgisiz ekenligin kórsetedi. Belgisizlik almasıqları jasalıwı hám quramı jaǵınan hár qıylı bolıp keledi. Belgisizlik almasıqlarına tómendegi sózler kiredı bir, birew, birew-mirew, bir qatar, bir qansha, álle kim, álle qanday, geypara, gey birew, bazı birew, neshshe bir, pálenshe, tólenshe.