Qaraqalpaq tili mámleketlik til. Qaraqalpaq jazıwı hám onıń tariyxı Joba

2. Jıynaqlaw sanlıqları. Zat yamasa qubılıstıń sanın jıynaqlap, tek bir menen jeti arasındaǵı sanaq sanlıqlardan -aw//-ew affiksi arqalı jasalatuǵın sanlıqlar jıynaqlaw sanlıqları dep ataladı. Eki, altı, jeti sanlıqlarına -aw//-ew affiksleri jalǵanǵanda olardıń keynindegi dawıslı ses túsip qaladı: ek (i) +ew, alt (ı) +aw hám t.b. Olar birikpegen sanlıqlardan jasalmaydı, sonday-aq waqıt hám jas mánisin bildiretuǵın sózler menen de qollanılmaydı. Bul sanlıq zattıń sanın jıynaqlaw menen birge sheklep kórsetedi.

3. Toplaw sanlıqları. Zatlardı san jaǵınan birdey toparlarǵa bólip, toplap kórsetedi. Olar sanaq hám jıynaqlaw sanlıqlarınan jasalıp qanshadan? nesheden? degen sorawlarǵa juwap beredı jigirmadan, ekew-úshewden, onlap, jigirmalap, ekew ara hám t.b.

4. Shamalıq sanlıqlar. Zattıń sanın, muǵdarın shama menen anıqlaw ushın qollanıldaı. Sanaq, jıynaqlaw hám bólshek sanlıqlarına -day//-dey, -tay//-tey affiksleri jalǵanadı: eki júzdey, úsh mıńday, bir saattay hám t.b. Sanaq sanlıqlarǵa -laǵan//-legen qosımtası jalǵanıp jasaladı: jigirmalaǵan, onlaǵan hám t.b. Sanaq sanlıqlarǵa -lar//-ler affiksi jalǵanıp, waqıt yamasa jas mánisin bildiriwshi shamalıq sanlıqlar jasaladı: saat onlarda, jası jigirma beslerde hám t.b. Sonday-aq shamalıq sanlıqlar jup hám tákirar sanlıqlardan da jasaladı: úsh-tórt, otız-qırıq, million-million, mıń-mıń hám t.b.