Qalalar geografiyası

---

“Qalalar geografiyası”
pa’ninen juwmaqlawshi qada
ǵ
alaw ushın sorawlar
1. Qalalar geografiyası pàniniń obekti hàm predmeti. 
2. Qalalar menen shug’ıllanıwshı pànler haqqında. 
3. Qalalar geografiyası pàniniń basqa pànler menen baylanısı. 
4. Qalalardı geografiyalıq úyreniw. 
5. Qalalardıń payda bolıwı hàm rawajlanıwı, tàsir etiwshi tàbiyiy hàm sotsial-ekonomikalıq 
faktorlar. 
6.Qalardıń qàliplesiwi hàm rawajlanıw basqıshları. 
7. Qalalardıń payda bolıwı hám rawajlanıwına tásir etiwshi faktorlar. 
8. Qalalardıń qáliplesiwinde geografiyalıq orınnıń roli. 
9. Qalalardıń genetikalıq tipologiyasi. 
Tayansh sóz dizbegiler: geografiyalıq orın, óli qala, “eski” hám “jańa” qala, resurs qala, sanaat 
qalası, qalalar tóri, genetikalıq tipologiya. 
10. Qalalardı tiplerge ajıratıw. 
11. Qalalar klassifikatsiyasi. 
12. Sipfa-Styuart klassifikatsiyasi. 
13. Qalalar piramidası. 
14. Qalalardıń funksional-genetikalıq tipleri hàm klassları.
 
15. Ózbekstan qalalarınıń funksional túrleri, olardıń klassifikatsiyası. 
16. Paytaxt qalalar, olardıń tiykarg’ı kriteriyaları hàm wazıypaları. 
17. Dúnya màmleketlerinde paytaxt qalalardıń mashqalaları. 
18. Túrli úlkenliktegi qalalar.
19. Kóp funksiyalı siyasiy oraylar, paytaxt qalalar. 
20. Kóp funksiyalı qalalar walayat qalalar. 
21. Kóp tarmaqlı iri sanaat orayları. 
22. Tiykarınan bir yaki eki sanaat tarmag’ına qànigelesken qalalar. 
23. Ózbekstanda neshe qala bar 
24. Eń urbanizaciyalasqan wálayat 
25. Rayon orayları. 
26. Rekreatsiya qalaları. 
27. Ilim-pàn orayları, universitet hàm t.b. 
28 Qalalar aymaqlıq sistemalarınıń payda bolıwı, túrleri. 
29. Qala aglomeratsiyalarinin’ aymaqlıq quramı. 
30. Qala aglomeratsiyalarinin’ aymaqlıq kórinisleri. 
31. Urbanistikaliq zonalar, rayonlar. 
32. Megapolis, megalopolis, konurbatsiya. 
33. Ózbekstan xalqı
34. Xalıqtıń jaylasıwı hám tig’izlig’i
35 Ózbekstanda urbanizatsiya 
37. Urbanizatsiya protsesiniń mazmunı hám ayriqsha tárepleri. 
38. Urbanizatsiyanin’regionlıq qásiyetleri. 
39. J. Jibbsning urbanizatsiya rawajlanıwınıń basqıshlı sxeması. 
40.Urbanizatsiyanin’sotsial-ekonomikalıq, 
demografiyaliq, transport hám ekologiyalıq 
máseleleri 
41. Jáhán mámleketlerinin’ urbanizatsiya dárejesine qaray gruppalanıwı
42. Ózbek ilimpazlardıń Ózbekstanda urbanizatsiya protsesi hám qalalar rawajlanıwına qosqan 
úlesi 
43. Qalalasiw hám rayon planirovkasi haqqında túsinik 
44. Qalalasiw ideyalarinıń rawajlanıwı
45. Qala hám qala aglomeratsiyalarinin’ aymaqlıq quramı. Aymaqtı funksional zonalar
ǵ
a 
ajıratıw. 

---

46. Qala xalqın aymaqlıq shólkemlestiriw 
47. Qalalardıń bas jobaları. 
48. Bazar mu'nasabetleri sharayatında qala qurıw máseleleri 
49. Ózbekstannıń túrli regionlarında qalalardıń payda bolıw hám rawajlanıw qásiyetleri
50. Respublika qalalarınıń qàliplesiwinde relef, klimat, gidrografikalıq hám basqa faktorlar
51. Qala hám qalashalardıń funkciyaları hám mámleket rawajlanıwında tutqan ornı
52. Ózbekstanda urbanizaciya rawajlanıwınıń tariyxıy basqıshları. 
53. Ózbekstanda urbanizaciya rawajlanıwınıń zamanagóy qásiyetleri 
54. Ózbekstan qalaları rawajlanıwınıń tiykar
ǵ
ı máseleleri 
55. Ózbekstannıń urbanistikaliq quramı 
 
56. Ózbekstan qalalarınıń aymaqlıq quramı
57. Tashkent ekonomikalıq rayon qala hám qalashaları quramı hám xarakteristikası qalalasıw 
dárejesi, qáliplesiw tariyxı 
 
58. Tashkent ekonomikalıq rayon qalalarınıń urbanistikaliq hám aymaqlıq quramı
59.Tashkent qalası
60.Tashkent wálayatı qalaları
61. Tashkent wálayat qalalarınıń qáliplesiw qásiyetleri
62. Tashkent qalasiniñ qáliplesiw tariyxı
63. Tashkent qalasi hám qalashaları quramı hám xarakteristikası qalalasıw dárejesi 
64. Tashkent aglomeraciyasinin’ qáliplesiw hám rawajlanıw qásiyetleri 
65. Fer
ǵ
ana regioni ekonomikalıq-sotsiallıq rawajlanıwda qalalardıń tutqan ornı
66. Andijan wálayatı qalaları quramı hám xarakteristikası
67. Fer
ǵ
ana wálayatı qalaları ierarxiyasi
68. Fer
ǵ
ana -Marg'ilon aglomeratsiyasi. 
69. Namangan wálayatı qalalarınıń qáliplesiwi hám rawajlanıwı
70. Qalalar qanday payda bol
ǵ
an?
71. Qalalar payda bolıwı hám rawajlanıwda ekonomikalıq geografiyalıq orınnıń rolin tùsintiriñ. 
72. Qalalar qáliplesiwi hám rawajlanıwına tásir etiwshi faktorlardı bahalań. 
73. Áyyemgi Qalalardıń payda bolıwında qanday faktorlar ústin tur
ǵ
an hám sebepleri. 
74. Jáhánde dáslepki qalalar qay jerlerde quram tapqan hám olardin’ sol jerlerde qáliplesiwine 
sebep ne? 
75. Qalalardıń mámleketler rawajlanıwında tutqan ornına baha beriń. 
76. Tariyxıy qalalar
ǵ
a mısallar keltiriń hám “óli qalalar” túsinigine anıqlama berń. 
77. Dáslepki payda bol
ǵ
an qalalar qanday funksiyalardı atqar
ǵ
an 
78. Qalalardıń genetikalıq tipologiyasi 
79. Xalıq mákan-jaylarına qashan “Qala” mártebesi beriledi 
80. G. M. Lappo qalalardıń geografiyalıq miynet bólistiriwindegi ornına qanday anıqlama 
beredi? 
81. Ózbekstanda qalalar mashqalasi menen shuģillanģan alimlar hám olardıń ilimiy jumısları 
haqqında
82. Geoubanistika ne 
83. Tábiyiy resurslardıń qalalar qáliplesiwinde qanday áhmiyeti bar 
84. “Resurs Qalalar”deb nege aytıladı, o
ǵ
an mısallar keltiriń. 
85. Sanaat Qalalar qáliplesiwiniń tiykar
ǵ
ı faktorı retinde ne dep alasız 
86. Qalalar payda bolıwında awıl xojalı
ǵ
ınıń da roli barma, eger bolsa qanday? Mısallar keltiriń. 
87. Jaña jerlerdiń ózlestiriliwi menen baylanıslı tárizde qáliplesken qalalar qaysı aymaqlarda 
kórinetu
ǵ
ın boladı 
88. Islep shı
ǵ
arıwdı shólkemlestiriw formaları konsentratsiya (sáwlelengen), kooperatsiya, 
kombinatlasiw.
89. Qala payda etiwshi hám qala
ǵ
a xızmet etiwshi tarmaqlar 
90. Qalalar klassifikatsiyasi ne 

---

91. Qalalar tipologiyasi. N. N. Baranskiy, G. M. Lappo hám basqa alimlardıń bul haqqında
ǵ
ı 
pikirleri. 
92. Qalalar “piramida" sinin’ áhmiyeti
93. Qalalardıń xalıq sanına qaray klassifikaciyalaw 
94. Qalalar ierarxiyasi
95.Sipfa-Styuart klassifikatsiyasinin’ tiykar
ǵ
ı mazmunı hám áhmiyeti. Mámleketimizde 
“Respublikaga”, “wálayatga”, “rayon
ǵ
a boysiniwshi” qalalar
96. Qashan " Qalasha” mártebesi beriledi, olardıń wazıypaları neden ibarat. 
97. Qalalardıń funksional tiplerin anıqlań. 
98. Ózbekstan qalalarinin’ funksiyalarģa qaray gruppalañ. 
99. Qalalardıń xalıq sanına qaray funksiyalaw
100. Jáhán urbanizaciya protsesiniń rawajlanıw qásiyetleri ham onıń basqıshlari