Qadimgi yunonistonning tabiati va aholisi. Geradot va fukedet asarlarini ahamyati afinada demosning g

4. Afina davlati fuqarolarining burchlari va huquqlari. Attikada tug`ulib o`sgan erkaklar Afina davlatining chin fuqarosi hisoblangan. Bu fuqarolar boyliklarning miqdoriga qarab to`rt toifaga bo`linganlar. Ular har turli vazifalarni bajarganlar.

Afmaning voyaga yetgan erkak fuqarolari quruqlikda yoki harbiy-dengiz flotida ikki yil harbiy xizmatni bajarishlari lozim bo`lgan. Agar mamlakat urush holatda boisa, ular belgilangan joyga qurollangan holda kelishlari shart bo`lgan. Yeri kam kambag`allar esa piyoda qo`shinda yengil qurollangan jangchi yoki harbiy kemalarda oddiy dengizchi va eshkakchi bo`lib xizmat qilishlari mumkin edi.

O`ziga to`q, qurol-aslahalar sotib olishga kuchi yetadigan dehqonlar og`ir qurolli piyodalar bo`lib, ular Afina qo`shinining asosini tashkil etganlar. Ot sotib olishga qurbi yetadigan kishilar esa otliq qo`shinda xizmat qilganlar. Boy, badavlat aslzodalar esa qo`shin, flotda qo`mondonlik vazifalarini egallar edilar.

Xalq yig`ini Afina davlati hayotida muhim o`rin tutgan. Afinaning voyaga yetgan erkak fuqarolari xalq yig`inida qatnashish huquqiga ega edilar. Xalq yig`ini eng muhim masalalarni hal qilib, davlatni idora qiladigan mansabdor shaxslarni, qo`shin va flotga qo`mondonlik qiladigan strateglarni saylar edi. Bu lavozimlaiga boy va o`ziga to`q fuqarolar saylanganlar. Afinaning barcha ozod fuqarolari sudya bo`lish huquqiga ega edilar.

Fetlar Attikaning yersiz, kambag`al kishilari bo`lib, ular oliy mansabdagi vazifalarni egallashlari mumkin emas edi.

Afina xalq yig`ini saylab qo`ygan arxont boshqaradigan quldorlik davlati bo`lib, unda xalq yig`inining o`rni katta edi. O`sha vaqtda harbiy xizmatga chaqirilgan yigitlar harbiy saf oldida qasamyod qilganlar. Afina yigitlarining harbiy xizmatga kirayotgandagi qasami: «Men mana shu muqaddas qurolga isnod keltirmayman va qayerda tursam ham jangdagi o`rtog`imni hech qachon tashlab ketmayman. Xonadonimning chirog`i so`nmasligi, uchun jang qilaman, toki mendan keyin Vatanim zaiflashmasin, balki yanada qudratli va kuchli bo`lib qolsin. O`zim ham hamma kabi hozir amalda bo`lgan qonunlarga, shuningdek kelgusida amal qiladigan qonunlarga bo`ysunaman».