Qadimgi yunon mutafakkiri (Arastu) Aristotel

Albert Eynshteyn
OPTIKA 
GEOMETRIK OPTIKA 
103. Yorug‘likning to‘g‘ri chiziq bo‘ylab tarqalishi. 
Yorug‘lik tezligi 
Yorug‘likning fazoda tarqalish yo‘nalishini o‘rganadigan bo‘lim 
geometrik optika
deyiladi. 
Energiya oqimining tarqalish yo‘nalishiga 
yorug‘lik nuri
deyiladi. 
Yorug‘lik – bu elektromagnit to‘lqin. Elektromagnit to‘lqinlar 
ko‘ndalang to‘lqinlar hisoblanadi. Demak, yorug‘lik nuri ham 
ko‘ndalang to‘lqin hisoblanadi. 
Yorug‘lik bu – ko‘zga ko‘rinuvchi elektromagnit to‘lqinlar bo‘lib, 
to‘lqin uzunligi 380 nm – 780 nm gacha bo‘ladi. 
Yorug‘lik nuri tarqalish yo‘nalishida bir – biriga to‘sqinlik 
qilmaydi. 
Yorug‘lik nuri bir jinsli shaffof muhitda to‘g‘ri chiziq bo‘ylab 
tarqaladi. Uning tezligi c=3·10
8
m/s 
S=c·t 
Yorug‘likning to‘g‘ri chiziq bo‘ylab tarqalishiga daraxtning 
soyasini misol qilish mumkin. 
ï
î
ï
í
ì
+
=
a
=
a
y
x
b
tg
x
a
tg
α
– gorizontdan ko‘rinish burchagi 
a – yog‘och uzunligi 
x – yog‘ochning soyasi 
b – chiroqdan sirtga tushirilgan normal 
y – yog‘och asosi va chiroqdan sirtga 
tushirilgan normal orasidagi masofa