Qadimgi janubiy sharqiy osiyo va xitoy sivilizatsiyasi

Indoneziya xalqlarining qadimgi davlatlari

I-IV  asrlarda orollarda davlatlarning g`arbiy (malaya), sharqiy (yava) 

guruhlari paydo bo’ladi. Garbiy guruh Sumatra davlatlarini tashkil qildi, ularning 
ichida ayniqsa markaziy Sumatraning tekislik qismida  Malakka yarim orolining
kichik davlatlari boshchiligida markazlashuv jarayoni tez  boradi. Bu davlatlar 
hayotida  tashqi savdo, tranzit savdo (ko’pgina ziravorlar, Molukka orollari bilan 
savdo qilingan) yetakchi o’rin tutadi. Janubiy–sharqiy Osiyoning bu  asrlardagi 
dengizchilari Mon-kxmer va indoneziyaliklar edi. Shalmaladvipi (Malakka orolining qadimgi nomi) davlatlaridan eng  mashhuri (II  asrdan) Kataxa va Tambralinga edi. 

Ular nisbatan kuchli qo’shinga ega  bo’lgan boy davlatlar bo’lgan. Bu davlatlarda madaniy taraqqiyot  darajasi yuqori bo’lib, shahar aholisi orasida sanskrit adabiyoti,  yozuv va tili, hinduizm va budda diniy ta'limoti keng tarqalgan.

Yava va Kalimantandagi Malaya va Yava davlatlari agrar mamlakatlar edi. 
Garbiy Yavadagi Taruma va Mulavarman davlatlari (IV-V  asrlar) sun'iy sug`orish 
inshootlarini qurishni  amalga oshiradilar.  Qullar, chorva va yer-mulkni xususiy 
mulkligini induizm koxinlari qo’llab-quvvatlaydilar.

Hindixitoy yarim  orollarining sharqiy qirgogida indoneziya tillari oilasiga 

mansub xalklar yashaydigan Tyampa boshdan kuchli dengiz flotiga ega bo’lgan, yirik savdo davlati bo’lgan. Tyampa hokimlari qirg`oq bo’yidagi qo’shnilarini talash bilan  shug`ullanar, dengizdagi o’z qudratini  muntazam  namoyish  qilar edilar. 

Madaniyatda  Tyampa Indoneziya dunyosiga tegishli bo’lib, ko’p hollarda  ularga kxmerning ta'siri kuchli bo’lgan. Xan Xitoyi bilan urushlar, doimiy diplomatic va savdo aloqalari bilan almashinib turilgan.