|
Xulosa
Antik davrdagi fanning o'ziga xos xususiyatlarini o'rganib, men xulosa qildimki, qadimiy ilmiy qarashlar shakl va mazmun jihatidan muhim insonparvarlik qismiga ega. Ilmiy ishlar adabiy asarlar ko'rinishida kiyingan, mifologiya, romantizm, orzular izini qoldirgan. Qadimgi dunyoda, keyinchalik paydo bo'lgan spekulyativ qurilishlar, taxminlar, g'oyalar paydo bo'ldi. Ushbu g'oyalar, masalan, dunyoning geliosentrik tuzilishi, atomizm haqidagi gipotezani o'z ichiga oladi. Ilmiy maktablarning an'anasi paydo bo'ldi, ulardan birinchisi Aflotun akademiyasi va Aristotel litseyi edi.
Antik davrda fan ma'naviy madaniyatning alohida sohasi sifatida paydo bo'ldi. Yangi bilimlarni olishga ixtisoslashgan maxsus odamlar guruhi paydo bo'ladi, bilimlar tizimli, nazariy va oqilona bo'ladi. Tabiatshunoslik falsafadan ajralmagan holda tabiiy falsafa shaklida mavjud edi. Qadimgi dunyo olimlari entsiklopedistlar, gumanitar va tabiiy fanlarning tashuvchilari bo'lganlar. Tabiiy fanlarning eksperimental bazasi nihoyatda cheklangan edi. Uslubiy ma'noda, qadimgi davrning muhim yutug'i Aristotel mantig'ida eng to'liq shaklda bayon qilingan tadqiqotning deduktiv usuli va Evklid Elementlarida birinchi marta ishlatilgan ilmiy nazariyalarni taqdim etishning aksiomatik uslubini yaratishdir. Aristotelning yangi qoidalar bilan boyitilgan rasmiy mantig'i endi an'anaviy deb nomlanadi. Uning asosida matematik mantiq paydo bo'ldi. Fanlararo fan sifatida matematika shakllanadi, undan ham ilmiy, ham amaliy masalalarni echishda foydalaniladi.
Ishlatilgan adabiyotlar ro'yxati
1. « » (
2. Qadimgi fan ( , nashriyot: akademik loyiha, 2008 yil);
besh. "Falsafa tarixi. Qo'llanma... Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining Grif "(Muallif : Sizov V.S., 2008).
Mavzu bo'yicha test ishi:
"Qadimgi fanning o'ziga xosligi"
Kirish
Antik davr atamasi (Antiquusdan - qadimgi) Yunon-Rim antik davri bilan bog'liq bo'lgan hamma narsani belgilash uchun ishlatiladi, Gomerik Yunonistondan G'arbiy Rim imperiyasining qulashiga qadar Uyg'onish davrida paydo bo'lgan. Shu bilan birga, "qadimiy tarix", "qadimiy madaniyat", "qadimiy san'at", "qadimiy shahar" va boshqalar tushunchalari paydo bo'ldi. "Qadimgi yunon ilmi" tushunchasini, ehtimol, 19-asrning oxirida P. Tanneriy, "qadimiy fan" tushunchasini esa 20-asrning 30-yillarida S. Ya.Lurie asoslagan.
Ilm-fan o'zining paydo bo'lishi uchun insonning samaradorligini va oxir-oqibat, turmush darajasini oshirishga bo'lgan istagi tufayli qarzdor . Tarixdan oldingi davrlardan boshlab asta-sekin tabiat hodisalari va ularning o'zaro munosabatlari to'g'risida bilimlar to'planib bordi.
Astronomiya birinchi fanlardan biri bo'ldi , natijalari ruhoniylar va ruhoniylar tomonidan faol ishlatilgan. Qadimgi amaliy fanlarga geometriya - maydonlarni, hajmlarni va masofalarni aniq o'lchash haqidagi fan va mexanika kiradi. Geografiya ham geometriyaning bir qismi edi .
Qadimgi Yunonistonda, VI asrga kelib. Miloddan avvalgi e. voqelikni asosiy qoidalar to'plami bilan izohlashga intilgan dastlabki nazariy ilmiy tizimlar shakllandi. Xususan, Evropada keng tarqalgan birlamchi elementlar tizimi paydo bo'ldi , va faylasuflar Leykipp va Demokritlar keyinchalik Epikur tomonidan ishlab chiqilgan materiyaning tuzilishi haqidagi birinchi atomistik nazariyani yaratdilar. Uzoq vaqt davomida fan falsafadan to'liq ajralmagan, balki uning ajralmas qismi bo'lgan. . Biroq, qadimgi faylasuflar falsafaning bir qismi sifatida kosmogoniya va fizikani ajratib ko'rsatdilar: navbati bilan dunyoning kelib chiqishi va tuzilishi haqidagi g'oyalar tizimi.
Qadimgi yunon falsafasining yorqin vakillaridan biri Aristotel bo'lib, juda ko'p kuzatuvlar o'tkazib, fizika va biologiya haqidagi g'oyalarini juda batafsil tavsiflab berganidan so'ng, u tajribalar o'tkazmadi.
Ilmiy inqiloblar davridan oldin, inson tomonidan yaratilgan sun'iy tajriba sharoitlari tabiatda yuzaga keladigan hodisalarni etarli darajada tavsiflaydigan natijalar bera olmaydi deb ishonishgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |
