Q. X. Abdurahmonov, Sh. R. Xolmo’minov, N. Q. Zokirova, A. B. Irmatova personalni boshqarish darslik

A. Maslou nazariyasi
qiziqtirishning eng mashhur nazariyasi 
hisoblanadi. Bu nazariyaga binoan insonlar hamisha qandaydir narsaga 
ehtiyoj sezadilar. Ehtiyojlar birlamchi va ikkilamchi, besh darajali bo’ladi 
(9.4- rasm). Bu ehtiyoj darajalari ustuvorligi bo’yicha bosqichma-bosqich 
joylashadi.
Ehtiyojlar qondirilmagan bo’lsa insonni faoliyatga undaydi. 
Qondirilgan ehtiyojlar insonlarda qiziqishni so’ndiradi. Birorta ehtiyoj 
qondirilgan bo’lsa, uning o’rnini boshqa ehtiyoj egallaydi. Odatda inson 
birdaniga bir necha narsaga ehtiyoj sezadi. Piramidaning pastki qismidagi 
ehtiyoj birinchi navbatda qondirilishi talab etiladi. Quyi darajadagi 
ehtiyojlar qondirilgandan so’ng yuqori darajadagi ehtiyojlar insonga 
kuchliroq ta’sir ko’rsata boshlaydi. YUqori darajadagi ehtiyojlarni quyi 
darajadagi ehtiyojlarga qaraganda ko’proq vositalar orqali qondirish 
mumkin.
D. Mak-Klelland nazariyasi 
insonning uch ehtiyojiga asoslangan:
324
9.4-rasm. A. Maslou boyicha ehtiyoj darajalari piramidasi 
1-daraja 
3-daraja
2-daraja 
4-daraja
5-daraja
O’zini namoyon 
etish ehtiyoji
Hurmat va e’tirofga erishish 
ehtiyoji
Ijtimoiy guruhga mansublik ehtiyoji 
Barqarorlik ehtiyoji 
Fiziologik ehtiyojlar 
Kafolatli ish, barqaror ish haqi, 
pensiya taminoti 
Oziq-ovqat, 
uy-joy, 
ro’zg’or 
buyumlari va hakazolar
Qobilyatni namoyon qilish 
Bilimlarni ko’paytirish
Vakolatni kengaytirish 
Kasbiy malaka
Ishda mustaqillik 
Jamiyat tomondan etirof etish
Odamlar bilan aloqa
Jamoa hurmati

---

Maqsadga erishish ehtiyoji. 
Bu insonning o’z oldida turgan maqsadga 
avvaldagiga qaraganda samaraliroq erishishga intilishini anglatadi.
SHeriklik ehtiyoji
insonning atrofdagilar bilan do’stona munosabatda 
bo’lishga intilishida namoyon bo’ladi.
Hokimiyatga ehtiyoj 
insonlarning jamoaga rahbarlik qilish, resurslarni 
taqsimlash va hukmronlik qilishning boshqa vosita-lariga intilishlarida 
seziladi.
Yuqoridagi nazariyaning asosiy mohiyati quyidagichadir:
D. Mak-Klellandning ehtiyojlar nazariyasida ko’rsatilgan