Q u sm o n o V, U. J o ‘rayev, N. N o r q u L o V о ‘zbekiston tarixi


Muhammad  M uham m ad  Shayboniy  Abulxayrxon- Shayboniyxon



Download 2,42 Mb.
Pdf ko'rish
bet12/199
Sana31.12.2021
Hajmi2,42 Mb.
#271857
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   199
Bog'liq
Oz Tarix 8-sinf Kutubxona n1 uz

Muhammad 
M uham m ad  Shayboniy  Abulxayrxon-
Shayboniyxon 
ning  nabirasi  b o ‘lib,  uning  Shohbu-
dog‘  Sulton  ismli  o ‘g‘lining  farzandi 
edi.  Shohbudog‘  Sultondan  ikki  o ‘g‘il  qolgan:  M uham m ad  Shay­
boniy  va  M ahm ud  Sulton.  M uham m ad  Shayboniy  1451-yilda 
tug‘ilgan.


Shayboniyning  bobosi  A b u l­
xayrxon  saroyida  h a m   tu rk iy lar 
odatiga  ko‘ra  tug‘ilgan go‘dakka  ikki 
ism  qo ‘yish  u rf b o ‘lgan.  Ismlarning 
birinchisi  islomiy  (arab),  ikkinchisi 
esa  turkiy b o ‘lgan.  Tug‘ilganda  M u­
ham m ad  deb  nom   olgan  Shayboniy 
o ‘zining  ikkinchi  nom i  bilan  mash- 
h u r  b o ‘lgan.  „B oburnom a“  asarida 
Shayboniyning  ismi  Shoyboqxon 
deb  b e rilg a n .  Bu  n o m   „ k u c h - 
qudrat“  degan  m a’noni  anglatadi.
O ta-onasidan  yoshligida  yetim 
qolgan  M uham m ad  Shayboniy  ota- 
siga  otaliq  qilgan  am ir  Boyshayx 
qo ‘lida  tarbiyalangan.  Boyshayx  bu 
shahzodaga  otalarcha  m ehribonlik 
ko‘rsatgan.  Keyinchalik  Shayboniyga  nufuzli  tem uriy  am irlardan 
b o ‘lmish  Turkiston  va  0 ‘tro r  hukm dori  M uham m ad  M azid  tar- 
xon  homiylik  qildi.  Shayboniy  ukasi  bilan  Turkistonda  uzoq vaqt 
yashamadi.  Keyinchalik  ular  Buxoroda  yashab,  ilm  o ‘rgandilar, 
she’riyat  va  ilm -fanga  oshno  b o ‘ldilar.  Balog‘atga  yetgani  sari 
Shayboniy  ko‘nglida  bobosi  Abulxayrxon  davlatini  tiklash  orzusi 
jo ‘sh  ura  boshladi.  U   D ashti  Qipchoqqa  qaytib  borib,  lashkar 
to ‘plashga  muvaffaq b o ‘ladi.  Ayni  paytda,  u  bobosining  davlatini 
tiklash  yo ‘lidagi  x atti-h arak atin i  dastlab  o ‘z  q o ‘shini  bilan 
temuriylarga  yollanm a  qo ‘shin  lashkarboshisi  sifatida  xizmat 
qilishdan  boshlagan.
Shayboniyning  xizm atidan  ham   M o ‘g‘iliston,  ham   M ova­
rounnahr,  ham   Xuroson  hukm dorlari  o ‘zlarining  qo‘shnilariga 
ham da  ichki  raqiblariga  qarshi  kurashda  foydalanganlar.  Bu 
kurashlarda  Shayboniy  o ‘zining  m ohir  lashkarboshilik  qobi- 
liy atin i  n am o y o n   qildi.  T urli  h u k m d o rlarg a  xizm at  qilish 
Shayboniyga  Temuriylar  davlatidagi vaziyatni  yaxslii  bilib  olishga 
im kon berdi.

Download 2,42 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   199




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish