Q. M. Karimov, I. D. Razzoqov

MATLABda matematik hisoblashlar

MATLAB tizimida dasturlash tilining asosiy elementleri MATLAB tizimi dasturlash tilinig alifbosiga xuddi boshqa tizimlar singari A dan Z gacha bo’lgan barcha lotin alifbosining harflari, 0 dan 9 gacha arab raqamlari kiradi. Bundan tashqari kompyuter klaviaturasidagi barcha maxsus simvollardan ham foydalaniladi.

MATLABda arifmetik va mantiqiy amallar

MATLABda arifmetik amallar

Funksiya Belgilanishi (sintaksisi)

Qo’shish +(М1+М2)
Ayirish -(М1-М2)
Matritsali ko’paytirish *(М1*М2)
Massivlarning elementlari
bo’yicha ko’paytirish .*(М1.*М2)
Matritsani darajaga ko’tarish ^ (М1^ х)
Massivlarning elementlari
bo’yicha darajaga ko’tarish .^ (М1.^ х)
Misol sifatida 2 ta sondan tashkil topgan vektorni chiqarishni qaraylik: format name х = [5/3 1.2783 e - 7]
Har xil formatlarda x vektorni chiqarish quyidagi ko’rinishga ega:

shor t	1.6667	0.0000
shor t e	1.6667E+000	1.2783E - 007
long	1.66666666666667	0.00000012783000
long e	1.66666666666667E+000	1.27830000000000E - 007

1. Ma'lumotlar tipi

MATLABda ma'lumotlar tipining tarkibi 9-rasmdagi sxemada tasvirlangan:

9. rasm.

Ma'lumotlarning array va numerric tiplari virtual yoki shunga o'xshash yani qandaydir o'zgaruvchilar unga kiritish mumkin emas. Ular ma'lumotlar tiplarini aniqlash va umumlashtish uchun xizmat qiladi.
Shunday qilib MATLABda o'zida ko'p o'lchovli massivlarni tasvirlovchi ma'lumotlar tiplari aniqlangan:

1. 
   single - bir aniqlikdagi sonli massivlar;
   
2. 
   double - ikkilangan aniqlikdagi sonli massivlar;
   
3. 
   chаr - simvollar-elementlaridan iborat satrli massiv;
   

muvofiq. Buning uchun ko’p nuqta (…) simvoli ishlatiladi. Buyruq rejimida bitta satrdagi simvollar soni 4096 ta bo’lishi mumkin. M- faylda esa cheklanmagan, lekin bunday uzun satrlar bilan ishlash noqulay. Shuning uchun satrdagi simvollarni ko’chirish dasturni sifatini yaxshilaydi.

Ma’lumotlarni kiritish va chiqarish

MATLAB tilida oshkor ma’lumotlarni kiritish va chiqarish operatorlari yo’q. Bu muammo o’zlashtirish operatori orqali hal etiladi. Buning uchun matematik ifodalarning oxirida nuqtali vergul (;) belgisi qo’yilmaydi.
Tizim konstantalariga quyidagilar kiradi: