Q. M. Karimov, B. E. Daminova “TA’limda axborot texnologiyalari” fanidan laboratoriya ishlari

 
Topshiriqlar: 
1. CorelDRAW dasturini ishga tushiring. 
2. Egri chiziq yordamida turli figuralar (uchburchak, ko’pburchak, piramida, 
konus, …) chizing. 
3. Chizilgan figuralarning ichki konturini to’ldiring. 
4. Faylni eksport qiling.
 
 
21-Laboratoriya ishi
Ishning nomi: 
CorelDRAW dasturida obyektlarni tartiblash va birlashtirish 
Ishning 
maqsadi:
CorelDRAW 
dasturida 
obyektlarni 
tartiblash 
va 
birlashtirishni o‘rganish. 
Ish uchun kerakli jihozlar: 
Kompyuter, 220 V kuchlanish manbai, 
CorelDRAW dasturi 
 
 
Ish haqida nazariy ma`lumotlar. 
CorelDRAWdasturining asosiy texnologik prinsipi - bu obyektlar bilan ishlash. 
Obyekt deb - ustida har xil ishlarni bajarish imkonini beruvchi tushunchaga 
aytiladi. Foydalanuvchi obyektlar ishlash jarayonida ular ustida har xil ishlarni 
bajarishga to‘g‘ri keladi. 
Obyektlar bilan quyidagi ishlarni bajarish mumkin: 
-belgilash; 
- o‘chirish; 
-nusxa olish va nusxani qo‘yish; 
-bir nechta obyektlarni belgilash; 
-kattalashtirish va kichraytirish; 
-obyektni siljitish; 

---

96 
- belgilashni olib tashlash. 
Yuqorida ko‘rsatib o‘tilgan ishlarni bajarishning bir nechta usullari mavjud. 
Biz faqat bittasida to‘xtalib o‘tamiz. 
Obyektlarni yaratish uchun ekranning chap burchagida joylashgan «Asboblar 
paneli»dan foydalaniladi. 
 
26 – rasm
. 
Hujjatga qo‘yilgan obyektni belgilash uchun shu obyekt ustiga sichqoncha 
ko‘rsatkichi olib borilib chap tugmasi bir marta bosiladi. Natijada obyekt 
belgilanadi. Ya’ni 26-rasmda ko‘rsatilganidek 8 ta markerga olinadi. Bu usul 
yordamida ixtiyoriy obyektlarni belgilash mumkin. 
Shu joyda bir narsani eslatib o‘tish joizki, kerak bo‘lsa boshqa dasturlardan 
ham obyektlarni qo‘yish mumkin. 
Belgilangan obyektni o‘chirish uchun esa klaviaturada «Delete» tugmasi 
bosiladi. Natijada shu rasm o‘chadi. 
Belgilangan obyektdan nusxa olish uchun esa Edit-Copy amallari bajariladi. 
Natijada shu obyektdan nusxa olinadi.
Nusxasini qo‘yish uchun esa Edit-Paste amallari bajariladi. 
«Asboblar paneli» 

---

97 
Yoki belgilangan obyektdan boshqa usul yordamida ham nusxa olish mumkin, 
ya’ni Edit-Dublikate amallari bajarilsa kifoya. 
Bir nechta obyektlarni birlashtirish ya’ni gruppalash uchun, avvalam bor, bu 
obyektlar belgilanadi. Hamma obyektlarni belgilash uchun klaviaturada Shift 
tugmasi bosib turilgan holda obyektlar birma-bir belgilanib chiqiladi. (Yuqoridagi 
ko‘rsatib o‘tilgan usul yordamida).