Q. M. Karimov, B. E. Daminova “TA’limda axborot texnologiyalari” fanidan laboratoriya ishlari

Файл 
lentasini tark etiladi va 
Главная 
lentasiga o’tiladi. Unda eng muhim 
uskunalar to‘plangan bo‘lib, ular matnga bezak berishda ishlatiladi. Word dasturida 
ba’zan matnni chiroyli bezash talab qilinadi. 
Alohida so‘zni belgilash yoki to‘liq gapni va hatto abzatsni turli xil shriftlar 
bilan, 
ulari 
rangini, 
kegli, 
garniturasini 
belgilash 
mumkin. 
Matn 
sahifasiningchegaralariga nisbatan matnli parchasini to’g’ri joylashtirish mumkin. 
Sahifaning ikkala cheti bo‘yicha ham yoki ulardan biri bo‘yicha ham tekislash 
mumkin. Abzats uchun joy qoldirish va qatorlar orasidagi interval qiymatini 
o‘rnatish mumkin.Ro‘yxatlar va sanoqlar uchun turli xil belgilari qo‘llash mumkin 
- masalan, qator boshida nuqta, bu matnda qatorni nomerlash singari bo‘ladi. 
Matnning alohida elementlarini turli stillar yordamida belgilash mumkin. 
Bu operatsiyalar uchun barcha zarur uskunalarni 
Главная 
lentasi o‘z ichiga 
oladi. Foydalanuvchi ba’zan matn bo‘laklarini belgilash va matnga turli holatlarda 
bezak berishi mumkin.Shuni ta’kidlash lozimki, matnni o‘zgartirish bo‘yicha har 
qanday amal, shu jumladan formatlashni, ekranning yuqori qismida joylashgan 
ekspress-panel maxsus birinchisi ma’lum bir turdagi hujjatlar uchun 
formatlashning tayyor shablonlaridan tarkib topib, подложка (ostidan) rangini 
o‘rnatish, sahifa chegaralarini va abzatslar orasidagi intervalni o‘rnatish imkonini 
beradi. 

---

39 
Foydalanuvchilar ko‘pincha yo’l qo’yishi mumkin bo’lgan bir nechta oddiy 
qoidalarni ko‘rib chiqish mumkin: 
Yangi qatorga o‘tishda Enter klavishasini bosish orqali o’tish shart emas, 
chunki Word matnni yangi qatorga o‘zi o‘tkazadi. Enter klavishasini faqatgina 
yangi abzatslari boshlashdagina qo‘llash lozim. 
Abzatsli joy qoldirishni ko‘pgina foydalanuvchilar to‘g‘ri foydalanmasdan bir 
nechta probel bosish orqali amalga oshiradi. Bu ham o‘z navbatida xato 
hisoblanadi. Shunga o‘xshash so‘zlar orasida bir nechta probel qoldirish va 
qatordagi so‘zlararo oraliq masofani to‘g‘rilash uchun ham, ularni markazda 
joylashtirish 
uchun 
ham 
ba’zi 
foydalanuvchilar 
probellardan 
noo‘rin 
foydalanadilar. Shuni esda tutish lozimki, bu kabi barcha amallar formatlash 
usullari yordamida amalga oshiriladi. Agar juda ham zarurat bo‘lsa, bir nechta 
probellar o‘rnida aksariyat hollarda tabulyatsiyani qo‘llash mumkin, ya’ni [Tab] 
tugmasidan foydalaniladi. 
Matnning dastlabki qatoridan matnga bezak berish shart emas, bu ishlarni 
keyinroq ham amalga oshirish mumkin. Darvoqe: siz sahifaning har qanday joyida 
matn terishni amalga oshirishingiz mumkin. Bunda Tab va Enter tugmalari 
yordamida surmasdan ham amalga oshirish mumkin. Buning uchun kerakli joyda 
sichqoncha yordamida ikki marta bosish yetarli hisoblanadi.
Matnning ixtiyoriy bo‘lagi ustida amal bajarish uchun aynan shu bo‘lakni 
belgilash lozim. Sichqoncha yordamida matn bo‘laklari quyudagicha belgilanadi: 

bir marta bosilsa — qator belgilanadi; 

ikki marta bosilsa — abzats belgilanadi; 

uch marta bosilsa — butun matn belgilanadi. 
Abzatsdagi har qanday so‘zni sichqoncha yordamida belgilash quyidagicha: 

bir marta bosish — ko‘rsatilgan so‘z belgilanadi; 

ikki marta bosish — butun abzats belgilanadi.
MS Wordning keyingi versiyalarida birdaniga matnning bir nechta mustaqil 
qismlarini belgilash, shu bilan esa ularga formatlashning bir xil amallarini 

---

40 
biriktirish mumkin. Buning uchun matnning birinchi bo‘lagini belgilagan holda, 
Ctrl klavishasini bosib, keyin esa sichqoncha kursorini yangi matn bo‘lagi boshiga 
olib boriladi va uni odatdagi tartibda belgilanadi. Bunda Ctrl klavishasini barcha 
jarayon davomida bosib turgan holda ushlab turish kerak. Belgilashning yana bir 
juda muhim usuli bu - bezash elementlarini qo‘llagan holdagisidir. Aytaylikki, 
sizning matningizda ma’lum bir tarzda bezalgan bir tipli elementlar ko‘p mavjud 
(masalan, qalinlashtirish, egiltirish bilan) yoki yanada yaxshisi - ma’lum bir stilni 
qo‘llagan holda amalga oshirilishi mumkin. MS Word dasturida maxsus tugma 
mavjud bo‘lib, u Abzas: bo‘limida joylashgan va qatorni nomerlash imkonini 
beradi.