Punktuatsiya

 
Kаfеdrа mudiri
: filоl. f. d. D.E.Lutfullаеvа 
O’quv-metodik kengash raisi
: dots. G.Niyozov
 
 
 

---

21 
SO‘Z BOSHI 
 
1.1. «Hozirgi o‘zbek tili» kursining asosiy maqsad va vazifalari. 
«Hozirgi o‘zbek tili» kursi pedagogika instituti filologiya fakulteti talabalari (bakalavriyat 
bosqichi) uchun mo‘ljallangan bo‘lib, o‘zbek tili mutaxassislarini tayyorlashda o‘rganilishi zarur 
bo‘lgan asosiy fanlardan biri hisoblanadi. Bu fan hozirgi o‘zbek adabiy tilining fonetik va 
fonologik, grafik va orfografik tizimi, talaffuz me’yorlari, lug‘at boyligi, grammatik qurilishiga 
oid bilimlar silsilasini belgilaydi hamda mana shu nazariy masalalar bo‘yicha talabalarga keng va 
atroflicha bilim berishni maqsad qilib belgilaydi. Shu bilan birga egallangan bilimni nutqiy 
faoliyatga tadbiq etishga o‘rgatadi, fikrni erkin va mustaqil tarzda bayon eta olish malakasini 
shakllantirishga ko‘maklashadi.
«Hozirgi o‘zbek tili»
 
fanining 3-kursda (6-semestr) o‘rganilishi rejalashtirilgan «Qo‘shma 
gap sintaksisi» bo‘limida qo‘shma gaplarning semantik-sintaktik tuzilishi, turlari haqida nazariy 
bilim berish, «Punktuatsiya»da esa o‘zbek tilining tinish belgilari tizimi haqida ma’lumot berish 
maqsad qilib belgilanadi.
1.2. «Hozirgi o‘zbek tili» fani bo‘yicha talabalar bilimlari va ko‘nikmalariga 
qo‘yiladigan talablar: 
- adabiy til milliy tilning oliy shakli (yuqori bosqichi) ekanligini, uning millat taqdiridagi 
rolini yaxshi tasavvur qilish; 
- adabiy til taraqqiyotini belgilovchi lingvistik va ekstralingvistik omillardan, til va yozuvga 
oid qonun, farmon va qarorlardan xabardor bo‘lish;
- amaldagi (kirillcha) va yangi (lotincha) o‘zbek yozuvlarining umumiy va xususiy 
jihatlarini, ularning har ikkalasiga xos grafema tiplari va imlo qoidalarini farqlay olish; 
- o‘zbek tilining fonetik-fonologik, leksik-semantik va grammatik sathlari nimalardan tarkib 
topishini, bunday sathlar o‘rtasidagi aloqadorlikni, ularning har biridagi strukturaviy va sistemaviy 
jihatlarni chuqur anglab olish; 
- faktik materiallar asosida ma’lum nazariy xulosalar chiqara bilish; 
- nazariy bilimlarini amaliyot bilan bog‘lay bilish; 
- «Hozirgi o‘zbek tili» kursidan amaliy ishlarni bajarish jarayonida berilgan topshiriqlarni 
puxta sinchkovlik bilan turli xil ko‘rgazmali qurollar yordamida tushuntira bilish.