Pul va banklar

Fond bozoridagi halokat

1928 va 1929-yillarda Amerika fond bozori narxlari ikki barobarga oshdi. Federal zaxira tizimi(FZT) amaldorlari bu holatni haddan tashqari olibsotish natijasi deb hisobladilar va bu holatni jilovlash maqsadida pulkredit siyosatini qattiq qo’lga olib, foiz stavkalarini oshirish yo’li bilan aksiyalar bahosi o’sishiga chek qo’ymoqchi bo’ldilar. 1929-yilning oktyabriga kelib FZT kutilgandan ham ko’proq oldi, fond bozorida 40% pasayish ro’y berdi.(1-rasm)

19.1-rasm


Buyuk Turg’unlik davrida Aksiya baholari dinamikasi. Aksiya baholari 1929-yilda keskin pik nuqatasiga tushib ketishiva 1929-yilning oxirida 40% pasayish undanso’ng, 1932-yilgacha 10%dan tushishda davom etgan. Manba: DowJones IndustrialAverage (DJIA).

Aksiya baholari tushishda davom etdi. 1932-yilning o’rtalarida zaxira 1929-yildagiga nisbatan yana 10% ga tushib ketdi. Shuningdek, biznesni yuritish sohasidagi noaniqlik va tartibga solishdagi xatoliklar moliya bozorida bir qator iqtisodiy inqirozlarga sabab bo’luvchi muammolarni keltirib chiqardi. Moliya bozori qatnashchilari mablag’ jalb qilish maqsadida investitsiya kirituvchi, oluvchiberuvchi kabi barcha qulay sharoitlarni izlay boshladilar.(2-rasm)