Pul va banklar

Mustaqillikka qarshi dalillar

FRTning prezident yoki Kongressga bo‘ysunishining tarafdorlari ma’lum qilishicha, agarda monetar siyosat, hech kimga bo‘ysunmaydigan, tanlangan odamlar guruhi amalga oshirsa, bu demokratik hisoblanmas ekan.

Jamiyat hisoblashicha, prezident va Kongress mamlakatning iqtisodiy gullab-yashnashi uchun javob beradilar, ammo ularga iqtisodiy rivojlanishga ehtimol juda jiddiy ta’sir ko‘rsatib turgan davlat idorasini nazorat qilishlari etishmay turibdi.

Markaziy bank mustaqilligiga qarshi yana bir dalil mustaqil markaziy bank xar doim ham erkinligini muvaffaqqiyatli foydalanmaydi. Misol tariqasida, Buyuk Depressiya davrida FZT so‘nggi kreditor sifatidagi rolini bajara olmadi. 1960-1970 yillarda bu mustaqillik yalpi ekspansion monetar siyosat yuritishdan to‘xtatib qololmadi va ushbu davrda Inflatsiyani tezda o‘sishiga olib keldi.

Markaziy banklarning mustaqilligi va boshqa davlatlardagi makroiqtisodiy ko‘rsatkichlar. Markaziy banklarning mustaqil faoliyat ko‘rsatishlarining tarafdorlari shunga ishonadiki, ularga yanada ko‘proq mustaqillik berilishi natijasida makroiqtisodiy ko‘rsatkichlar ham yaxshilanadi. Yaqinda o‘tkazilgan tadqiqodlar bu xulosani tasdiqlaydi. Markaziy banklarni, ularning mustaqillik darajasi bo‘yicha ajratsa (eng kichigidan eng kattasigacha), markaziy banklar maksimal darajada mustaqil bo‘lgan davlatlarda Inflatsiyaning eng yaxshi ko‘rsatkichlari mavjud ekanligi aniqlandi. Markaziy banklar uchun mustaqil holat xarakterli bo‘lgan davlatlardagi Inflatsiyaning pastroq templari ishsizlik yoki chiqarish ko‘rsatkichlarini yomonlashtirishi aniqlanmagan. Markaziy banklar mustaqil bo‘lgan davlatlarda ishsizlik darajasi, tobe markaziy banklar mavjud bo‘lgan davlatlardagiga nisbatan uncha yuqori emas.¹⁵⁵