Pul, uning kelib chiqishi va


Pul shakllari va turlarining evolyusiyasi



Download 320,5 Kb.
bet6/10
Sana01.07.2022
Hajmi320,5 Kb.
#728069
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
pul 2

Pul shakllari va turlarining evolyusiyasi.


Pul hozirgi kundagi ko’rinishi, holati va darajasiga etgunga qadar juda uzoq tarixiy davrni boshidan kechirdi. Er yuzida puldan ayirboshlash vositasi sifatida foydalanib kelinayotganiga etti ming yildan ortiq vaqt bo’ldi14. Bu davr ichida dastlabki pullar tovar, buyum, oddiy metall va qimmatbaho metallar ko’rinishidan hozirgi kunda keng foydalanib kelinayotgan qog’oz va elektron pullar ko’rinishigacha etib keldi.
Jamiyatda ijtimoiy – iqtisodiy jarayonlar takomillashib va rivojlanib borgani sari pulning shakli, pul ishlari va pul ishtirokidagi hisob – kitoblar ham doimiy ravishda takomillashib va rivojlanib kelmoqda.
Pulning rivojlanishiga turtki bo’lgan asosiy omillar quyidagilar hisoblanadi. 1.Tovar ishlab chiqarishning kengayishi va mehnat taqsimotining chuqurlashuvi. 2. Barcha shakllardagi mulk qiymatlarining o’sishi. 3. Tovarlar oldi – sotdisi bo’yicha aylanmalar hajmining ortishi.
Tanga pullarning rivojlanish tarixi. Mavjud iqtisodiy adabiyotlarda dastlabki tanga pullar Xitoy mamlakatida va qadimgi Lidiya xonligi davrida miloddan avvalgi VII asrda paydo bo’lganligini ta ‘kidlaydi. Manbalarga ko’ra, birinchi oltin pullar bizning eramizgacha bo’lgan VII asrda Lidiya shohi Gigesning buyrug’i bilan zarb etilgan. Oltinga o’zining tasvirini tushirib zarb qilgan birinchi shox Aleksandr Makedonskiy hisoblanadi, o’sha davrda oltinning qiymati uning probasi va og’irligi bilan o’lchanar edi.
AQShda monetalar 1793 yilda zarb etilgan, shu davrga qadar va undan keyin uzoq muddat davomida mamlakatda xorijiy mamlakatlarning tangalari to’lov vositasi sifatida amal qilgan. Mamlakatda ayrim xorijiy tangalar 1857 yilgacha to’lov vositasi sifatida muomalada ishtirok etdi.
Muomalada oltin tangalar to’lov vositasini bajarganda ular haqiqiy pul sifatida o’zining sohibiga iqtisodiy zarar keltirmaydi va avtomatik ravishda boshqarilib turish xususiyatiga ega bo’lgan. Ya ‘ni, ularni hozirgi paytdagi kabi qog’oz pullarni emissiyasi orqali tartibga solib turishga ehtiyoj bo’lmagan. Agar oltin tangalarning hajmi ehtiyojdan ortib ketadigan bo’lsa, ular boylik sifatida avtomatik tarzda jamg’armaga o’tadi, aksincha bo’lganda esa to’lov vositasi sifatida muomalaga chiqadi. Shu bois ham oltin tangalar to’lov vositasini bajargan paytda pul tizimini tartibga solish apparati va pul – kredit siyosatini amalga oshirishga ehtiyoj bo’lmagan.

Download 320,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish