Pul, kredit

Mavzu bo’yicha asosiy tushunchalarni mohiyati 

 

1. Valyuta va valyuta tizimi. 

Milliy  doirada  amal  qiluvchi,  qadr-qiymati  shu  mamlakat  boyligi  bilan 

ta’minlangan  pul  –  valyuta  deyiladi.  Valyuta  tizimi  davlatlararo  bitim  yoki 

milliy  qonunlarga  muvofiq  valyuta  munosabatlarini  tashkil  qilish  va  boshqa-

rish shakllarini o’z ichiga oladi. 

2. Valyuta mexanizmi va valyuta munosabatlari.   

Valyuta mexanizmi deganda  valyuta bilan bog’liq milliy va xalqaro dara-

jadagi  huquqiy  me’yorlar  va  muassasalar  tushuniladi.  Valyuta bir biriga  ayir-

boshlanganda valyuta munosabatlari paydo bo’ladi. Bunday munosabatlar jis-

moniy shaxslar, firmalar, banklarning valyuta va pul bozoridagi xalqaro hisob-

kitoblarni amalga oshirishda sodir bo’ladi. Ishlab chiqarish kuchlarining rivoj-

lanishi, jaxon bozorining barpo bo’lishi, xalqaro mehnat taqsimotining chuqur-

lashuvi va jaxon xo’jalik tizimining rivojlanishi xalqaro valyuta munosabatlari 

rivojlanishining asosidir. Valyuta munosabatlari xalqaro iqtisodiy munosabat-

larning bir bo’lagi hisoblanib, uning holati milliy va jahon iqtisodiyotining ri-

vojlanish darajasiga, siyosiy holatga, mamlakatning iqtisodiy salohiyatiga, un-

ing jahondagi mavqyeiga va boshqa omillarga bog’liq.