Pul bozoridagi makroiqtisodiy muvozanat Pul tushunchasi, uning funksiyalari va pul agregatlari

Pul agregatlari

• Bank tizimidan tashqaridagi naqd pullar va
• Markaziy bankdagi tijorat banklarining rezervlari

• М0 + talab qilib oladigan depozitlar, safar
• cheklari va boshqalar

• М1 + muddatli qo’yilmalar (hajmi va muddati
• belgilangan)+ boshqalar.

• М2 + muddatli qo’yilmalar (hajmi va muddati
• belgilangandan tashqari) + boshqalar.

• Pul massani o’lchash uchun pul agregatlari
• ishlatiladi

• М0

• М1

• М2

• М3

Pulga bo’lgan talabning asosiy nazariy modellari

• Pulning miqdoriy nazariyasi

• Likvidlilik afzalligi nazariyasi

• MV = PY

• Md = Mdt+Mdi

• Talabning asosiy omili –
• real daromad

• Talabning asosiy omili –
• foiz stavkasi

• Pul taklifi ko’payishini ishlab chiqarish
• real hajmining o’rtacha
• o’sishi bilan bog’laydi

• Odamlarni pulning bir qismini
• naqd pulda saqlashga rag’batlantiruvchi
• sabablarni belgilaydi:
• Transaksion; olib sotar;
• ehtiyotkorlik sabablari

• Klassik (monetar)

• Keynsian

Пулнинг миқдорий назарияси пулга бўлган талабни алмашинув тенгламаси ёрдамида аниқлайди:

• Пулнинг миқдорий назарияси пулга бўлган талабни алмашинув тенгламаси ёрдамида аниқлайди:
• MV = PY
• Бу ерда: М  муомаладаги пул миқдори; V  пулнинг айланиш тезлиги; Р  баҳолар даражаси (баҳо индекси); Y  реал ЯИМ.

Пулнинг айланиш тезлиги, иқтисодиётда битимлар таркиби нисбатан барқарор бўлганлиги учун ҳам доимий катталик деб қабул қилинади. Аммо банк тизимига ҳисоб-китобларни тезлаштирувчи техник воситалар жорий қилиниши натижасида у ўзгариши мумкин. V доимий бўлган шароитда алмаштириш тенгламаси қуйидагича бўлади: MV* = PY (Фишер тенгламаси). Бундан:

• Пулнинг айланиш тезлиги, иқтисодиётда битимлар таркиби нисбатан барқарор бўлганлиги учун ҳам доимий катталик деб қабул қилинади. Аммо банк тизимига ҳисоб-китобларни тезлаштирувчи техник воситалар жорий қилиниши натижасида у ўзгариши мумкин. V доимий бўлган шароитда алмаштириш тенгламаси қуйидагича бўлади: MV* = PY (Фишер тенгламаси). Бундан: