Psixologiya

Qobiliyatlar - bu: 

   insonni individual xususiyati; 

   inson  biron faoliyatga bo`lgan yaroqligi; 

   ushbu faoliyat bilan muvaffaqiyatli shug`ullanishidir. 
  Qobiliyatlarni  sifat  faoliyatda  o`z  imkoniyatlaridan  to`laroq  foydalana  olishni 
ko`proq yutuqlar erishishni ko`rsatib beradi. Qobiliyatlar strukturasi yetakchi, tayanch 
xususiyatlar strukturasida yetakchi, tayanch xususiyatlar farqlanadi.  
 
 
 

---

59 
 
7-shakl 
  
 
  
 
 
 
 
 
 
 
Biror faoliyatning ayniqsa muvaffaqiyatli, mustaqil va original tarzda bajarilishini 
taqozo qiladigan qobiliyatlar birikmasi - talant deb ataladi. Ijodiy faoliyatga qobiliyatli 
bo`lgan  kishilarni  talantli  kishilar  jumlasiga  kiritish  mumkin.  Talantlilikni  yuqori 
bosqichi  geniallik  deb  ataladi.  Ijtimoiy  hayotda,  fan,  adabiyot,  san‟at  va  shu  kabi 
sohalarda  prinsipial  ravishda  yangi  bo`lgan  biror  narsa  yaratgan  kishilar  geniylar  deb 
hisoblanadilar.  
Tabiiy  anatomik-fiziologik  layoqat  nishonalari  qobiliyatlarning  fiziologik  asosini 
tashkil  qiladi.  Keyinchalik  qobiliyatga  aylanadigan  layoqat  nishonalarining  majmui  -  
iste’dod deyiladi.  
Qiziqishlar  qobiliyatlarni  rivojlanishda  muhim  rol  o`ynaydi.  Faoliyatga  bo`lgan 
qiziqishni motivatsiya orqali qo`llab-quvvatlash faoliyat maqsadini odam uchun aktual 
ehtiyojga  aylantiradi.