Psixologiya pdf

Foydalanilgan adabiyotlar
1. G‘oziev E.G. Umumiy psixologiya. Toshkent. 2002.1-2 kitob.
2. A.X.Югай, Н.А.Мираширова “Общая психология” – Tашкент 2014.

---

3. Дружинина В.. “Психология “. Учебник. “Питер”, 2003.
4. Болотова А.К., Макарова И.В. Прикладная психология: учебник для вузов.
–М., Аспект Пресс, 2002. – 383с.
5. Psychology David G. Myers Hope College Holland, Michigan
6. www.google.com

---

Tarbiya psixologiyasi maqsadi, vositalari va me’todlari
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Eniga
4. …harakat ko?zning makro harakatlari doirasiga
kirib, ko?rish burchagini ko‘zatish, tezlikni
o?zgartirmasdan ko‘zatiluvchi ob'ektni idrok
qilishda ishtirok etishidir.Nuqtalar o'rniga
tushirib qoldirilgan so'zni qo'ying?
6. Kimning oqilona fikriga ko‘ra, agar tarbiyachi,
maktab o‘quvchisiga hech narsa va hech kim
ta’sir qila olmaydi, deb da’vo qiladigan bo‘lsa,
bu narsa odatda tarbiyachining maktab
o‘quvchisining axloqiy pozitsiyasini belgilab
beradigan ta’sirli referent guruhlardan mutlaqo
xabarsiz ekanligini bildiradi?
10. O?zga kishilarga ijtimoiy guruh a'zolariga
nisbatan berilgan xislatlarni ommaviy tarzda
yo?yish tafsif berish va baholash negizida idrok
qilish jarayoni tug?iladi idrok qilish nima
deyiladi?
Bo'yiga
1. Tarbiya vositalarini odamga ta’sir etish
xarakteriga ko‘ra bir odamning boshqasiga
........ ta’siri, ya’ni bir-biri bilan to‘g‘ridan-to‘g‘ri
muloqot qilishi. Nuqtalar o'rniga kerakli so'zni
qo'ying
2. ......... - shaxsning integral va generalizatsiya
qilingan xususiyatidir.Nuqtalar o'rniga qo'yilishi
kerak bo'lgan so'zni toping?
3. …. yo?q narsalarni, tashqi ta'sirosiz idrok
qilinishidir.Nuqtalar o'rniga tushirib qoldirilgan
so'zni qo'ying?
5. … ikkala ko‘zning kurish o‘qlarining yakinlashuvi
natijasida tur pardasida jismning ikkalanishiga
yo‘l kuymaslikka o‘z ifodasini topadi.Nuqtalar
o'rniga tushirib qoldirilgan so'zni qo'ying?

---

Eniga
11. … harakat degan ma'noni bildirib, nozik
harakatlarni sezish demakdir.Nuqtalar o'rniga
tushirib qoldirilgan so'zni qo'ying?
12. … harakat ko?z o?qi atrofida jismlarni aylanib
turgan holda qayd qilishdir.Nuqtalar o'rniga
tushirib qoldirilgan so'zni qo'ying?
13. Ba'zi hollarda narsalar noto?g?ri, yanglish idrok
qilinishi mumkin. Narsalarni bu tariqa noto?g?ri
idrok qilish nima deb ataladi?
14. Muayyan bir obektni oldindan maqsad qilib
olmasdan va maxsus tanlanmasdan, kuch sarf
etmasdan idrok qilish jarayoni qanday idrok
deyiladi?
15. …harakat ko?zning makro harakatlari tarkibiga
kirib, o?ng, chap ko?zlarning ko?rish o?qlari
burchagi o?zgarishiga olib keladi va
hokozo.Nuqtalar o'rniga tushirib qoldirilgan
so'zni qo'ying?
Bo'yiga
7. … idrok jarayonini shaxsning oldingi bilimlari,
shaxsiy va ijtimoiy tajribalari, qiziqishlari,
motivasiyasi, ehtiyojlari va odatlari, umuman,
ruhiy hayotning barcha mazmuni bilan
belgilanishidir.Nuqtalar o'rniga tushirib
qoldirilgan so'zni qo'ying?
8. Idrok tushunchasi lotin tilida nima deyiladi?
9. …harakat, harakatlanuvchi jismlarni ko?z
qorachig?i yordamida aniq tasvirini aks
ettirishidir. Nuqtalar o'rniga tushirib qoldirilgan
so'zni qo'ying?

---

---

1. Pedagogik psixologiyada o'quvchilar o'z-o'zlarini o'rganish uchun qaysi
psixologik va didaktik vazifalar o'rnatiladi?
a) O'quvchilarning o'z bilimlarini o'zlashtirishga va ma'lumotlarini yodlashga
yordam berish.
b) O'quvchilarning o'rganishini ko'p tajribaviy holatlar orqali yoritish va o'rganish
jarayonini taqxirlash.
c) O'quvchilarning o'z-o'zidan o'rganish yoki talablarini aniqlash uchun
ma'lumotlar yaratish.
2. Pedagogik psixologiyada o'quvchilarni motivatsiyalash uchun qaysi usullar keng
qo'llaniladi?
a) O'quvchilarni o'z muvaffaqiyatlariga qarab yoki o'zingizning fikringizga
muvofiq muhim vazifalar berish.
b) O'quvchilarning tanqidiy kuchlarini rag'batlantirish.
c) O'quvchilarning kerakli bilimni o'rganishga qo'shilishiga olib keladigan
motibatsiya uchun imkoniyatlar berish.
3. Pedagogik psixologiyada o'quvchilar nasihat qilish uchun qanday xususiyatlar
ta'lim etiladi?
a) O'quvchilarning savolingizga qisqa javob qaytarish uchun to'g'ri yo'nalish
bering.
b) O'quvchilarni eslab qolish va ularga yuqori yordam bering.
c) O'quvchilarning tanqidini so'zli ravishda qabul qilish, ularni rag'batlantirish va
yaxshi munosabatda bo'lish.
4. Pedagogik psixologiyada o'quvchilarning xatolaridan foydalanish uchun qaysi
usullar ishlatiladi?
a) O'quvchilarning xatolarini tahlil qilish va ularni tanqid qilish.
b) O'quvchilarning xatolarini adaqtatsiyalash uchun foydalanish.
c) O'quvchilarning xatolarini tahlil qilib, ularni o'z-o'zidan tuzatishga yordam
ko'rsatish va uni kelajakda juda yaxshi tajriba qilish uchun ko'p narsalar ko'rsatish.
5. Pedagogik psixologiyada o'qituvchilar o'quvchilar bilan yaqinroq munosabatda
bo'lish uchun qanday xususiyatlar o'rganishadi?

---

a) O'qituvchilar o'quvchilarning fikrlash jarayonlariga qulos bo'lishadi va ular bilan
o'zaro muloqotlar tashkil qilishadi.
b) O'qituvchilar o'quvchilarning o'yin o'ynash salohiyatlarini rag'batlantirishadi.
c) O'qituvchilar o'quvchilarning boshi qanday o'ta-turib o'rganishini tushunishadi
va ularni kerakli maqsadga erishganliklariga quvonch bilan ko'rsatishadi.
6. Pedagogik psixologiyada o'quvchilarni o'rganish jarayonida qabul qilishning
ahamiyati qanday ta'lim etiladi?
a) O'quvchilar bilimlarni o'rganishga nisbatan qat'iy maqsadlari va to'g'ri
yo'nalishlari bilan ta'minlashadi.
b) O'quvchilarning savollarini kelajakda o'rganishdagi prioritetlari va plani
bo'yicha o'zlashtirishadi.
c) O'quvchilarning o'rganish jarayonida o'zlashtirishlari va bevosita amal qilishlari
bilan qat'iy nisbatiylik yaratishadi.
7. Pedagogik psixologiyada o'quvchi-talabalarning bir-biriga yordamchi bo'lishi
uchun qaysi ko'rsatmalar ishlatiladi?
a) O'quvchi-talabalarning bir-biriga bir-mir yordam berishini rag'batlantirish.
b) O'qituvchilar o'quvchi-talabalarning jamiyat tashkilotida ishtirok etishlari uchun
ko'rsatmalar ishlatishadi.
c) O'quvchi-talabalarning jamiyat tashkilotida faol ishtirok etishlarini
rag'batlantirish
8. Pedagogik psixologiyada o'quvchi-talabalarning maqsad va vazifalarini yaxshi
aniqlash uchun nima kerak?
a) O'quvchilarning tarixiy yuritishlarida bo'lgan bilimlarini ta'kidlash va ularga
juda yaxshi munosabatda bo'lish.
b) O'quvchilarning o'z-o'zidan maqsad yoki talablari bilan ta'minlash va uni
kuzatib borish.
c) O'quvchilar bilan o'zaro munosabatni kamaytirish va ularni boshqa yo'nalishda
qattiq bo'lmaganlari uchun tushunish.
9. Pedagogik psixologiyada o'quvchi-talabalar uchun qanday o'qish texnologiyalari
ishlatiladi?

---

a) Qiziqish va mujiguliklarga asoslangan o'qitish usullari.
b) O'quvchilarning tushunarli video darslarini ko'rish va ulardan ma'lumot olish
shakllari.
c) Teskarisi va mashqlari muhokama-savollarga qarashga asoslangan o'qitish
usullari.
10. Pedagogik psixologiyada o'quvchilarning o'rganish motivatsiyasini tasirlovchi
qanday texnologiyalar ishlatiladi?
a) O'quvchilarning bilimlarini o'zlashtirish uchun kerakli resurslarni taqdim etish.
b) O'quvchilarning o'z-o'zidan qatnashish ishiga maslahatlar va yordamlar berish.
c) O'quvchilarning o'z-o'zidan yoritishlar va takliflar bo'yicha ahamiyatlarini
ma'lum qilish.
11. Pedagogik psixologiyada qanday tahlil qilingan o'quvchi-talabalarning
individual harakatlariga e'tibor beriladi?
a) O'quvchilarning o'rganishni osonlashtirishning usul va usullari ta'lim etiladi.
b) O'quvchilarning turli mavzular uchun umumiy va xususiy broshuralar
ishlatiladi.
c) O'quvchilarning boshqa o'quvchilardan farqli maxsus qobiliyatlarini oshirish
uchun individual dasturlar elaboratismalari tayyorlanadi.
12. Pedagogik psixologiyada o'quvchilarning o'rganish motivatsiyasini texnologik
vositalar yordamida kuchaytirish uchun nima qilinadi?
a) O'quvchilarga o'zlashtiruvchi va amaliy mashq tayyorlash.
b) O'quvchilarning xarakterini hamda o'zlarining kuchiyishini oshirish uchun
narsalarni qo'llash.
c) O'quvchilarning fizikaviy mashqlarni rivojlantirish, ularni faollashtirish va
motivatsiyasini kuchaytirish uchun namunasini ko'rsatish.
13. Pedagogik psixologiyada o'quvchilar texnologiyalar yordamida tanqidiy fikr
ko'nikmalarini qanday oshirish mumkin?
a) O'quvchilarga savol-ga-ta'rif usuli yordamida designni tahlil qilishni o'rgatish.

---

b) Xushnudlik, qo'g'iroq va samtli munozara ko'rinishida beyin xavfsizligi
ko'nikmalarini burilish.
c) O'quvchilar ko'rgan video darslarda, muhim thatalar oshirilish ko'rinishida
tartibga solish.
14. Pedagogik psixologiyada huquq, tannafus, qo'rg'ona va qullik hamda ta'lim va
o'rganishning o'zaro aloqasi qanday ifodalangahli?
a) Amaliy mashqlarda, hamkorligimizning mahiyatining o'zlar yordamida
ifodalangayimiz kerak.
b) Ularning mahiyati ko'rsatilishi, buralar o'rtasidagi aloqani ko'rsatish uchun
amaldagi misollar tayyorlanadi.
c) O'quvchilar cutlashtirish, o'z-o'zlarini barqarorlikka tayyorlash va bir-bironi
tarkatish uchun ko'rsatmalar yaratish uchun ko'rsatmalar foydasi ko'plikka ega. 
15. Pedagogik psixologiyada o'quvchi-talabalarning o'ziga bir dost sifatida
mumkin bo'ladigan kam tajriba qanday yechish mumkin?
a) O'qituvchilar o'quvchi-talabalarning aloqalarini yaxshilash, ularni "qo'lga
qo'yish" khisoblangan ko'rsatmalarga buyruq bermoq va jamiyat tashkilotida
hamkorliklarni oshirish yordamida.
b) O'qituvchilar o'quvchi-talabalarning muntazam munosabatlari va qo'shma ishlari
yordamida ulardan bir-biriga bir-mir yordam etishni rag'batlantirishadi.
c) O'quvchi-talabalar jiddiy nazorat va talabalikning orzularini tan olishni
rag'batlantirishadi, ularga tanqid qilishga hech qachon urinishmaydigan
hamkorliklarga ega bo'lishadi.
16. O'quvchilarni yangi ma'lumotga qanday qiziqishni oshirish mumkin?
a) O'quvchilarni qiziquvchan va qiziqishlariga qanday qiziqishni oshirib
ko'rishingiz mumkin.
b) O'quvchilarni aktiv o'rganishga talab qilish va o'quvchilarning odob-axloq
doirasini oshirish uchun motivatsiyalash uchun ko'p yordam berish.
c) O'quvchilarning jamoatlarida o'qish va muloqot jarayonlari tashkil etish va
o'quvchilarning ijodiy va fikr ko'nikmalarni yangilash uchun imkoniyat yaratish.

---

17. O'quvchilar o'z-o'zidan o'rganishni ko'paytirish uchun qaysi usullar
qo'llaniladi?
a) O'quvchilar o'zi o'zining ko'nikma va fikrlarini yaratish uchun o'z-o'zidan
o'rgangan qaytalarga yo'nalish berishadi.
b) O'quvchilarni ko'nikmalar va savollarga javob qaytarish uchun majlislar tashkil
qilishadi.
c) O'quvchilarni o'quv uslubida qo'llanish uchun agonlik va muhiddinlik hissiyotini
rivojlantirishadi.
18. O'quvchilar o'zining talablarini qanday aniqlash mumkin?
a) O'quvchilarni ijtimoiy inspeksiyalar, testlar va savollar orqali talablarni aniqlash
mumkin.
b) O'quvchilarning talablari va ko'nikmalari o'rganishda ijodiy ishlar va sotsial
tarmoqdagi hamkorliklar foydali bo'ladi.
c) O'quvchilarning talablari va ko'nikmalari o'rganishda o'qituvchilarni sir olish,
o'quvchilar bilan muloqotlarni tashkil etish va ularga ko'p imkoniyatlar berish keng
tashkil etiladi.
19. Pedagogik psixologiyada o'quvchilar o'z-o'zlarini o'rganishda qaysi metodlar
ishlatiladi?
a) O'quvchilarning sariqish va savollarni vaqti ochilganda javob berishga a'zo
bo'lishi.
b) O'quvchilarning aktiv ishtirok etishlarini talab qilish.
c) O'quvchilarni fikrlashni oshirish uchun ko'p yondashuvlar va savollar.
20. Pedagogik psixologiya istiqbollarini qaysi ahamiyatga ega?
a) Pedagogik psixologiya talablari va ko'nikmalarni aniqlash uchun qo'llaniladigan
tug'rug'li tadqiqotlarini yaratish.
b) O'quvchilarning ma'lumotlarini ko'paytirish uchun g'oyaviy ta'limni o'rganish.
c) O'quvchilarning ish bilan taassurot o'rnatish uchun qiziqish uyg'otish.

---

Antika topishmoq
Maqsad: ishtirokchilarning topqirligini tiklash, izhodkorlikni rivojlantirish,
faollashtirish.
Kerakli resurslar: 4 ta kogoz va 1 ta pen.
Jarayon: oldindan 4 ta yozuvli kartochkalar tayorlab mahsulot. 1-karta
“qalampirning achchiq tami”; 2-karta "yo'lgonchi"; 3-karta “eng baland
sakraydigan chumoli”; 4-card “eng chiroili yikilish” suzlari yozib qo yiladi va
ʻ
kartochkalardagi yozuv kurinmaydigan qo g oz buklanadi. Ishtirokchilardan 4 ta
ʻ ʻ
o'zaro teng bulgan kichik guruhlar shakllantiriladi. HAR Bir guruhga oldandan
Tayyirlab qilgan kartalari Bittadan Bittadan Beriladi va hozirchi karter otmasyli
xamda chart tushuntiriladi: Ishtykchilarga Tarkaatilgan kartalar Dunyoda YAK b,
Ishtroikchilar Cartochlarny o'z guruhlari Bilan Cleaning kyradilar wa Shui
hyaikalni yokyy Yokyyni tozalash yish etish mumkin bo'ladi . Ishtirokchilar
kelishib olishlariga 1 daqiqadan boshlab. Undan song har bir zhamoa navbatma-
nabat o'z yodgorligini boshka zhamoalarga namoyish etadi va boshkalar shu
yodgorlikni nomini topishlari kerak buladi. Yodgorliklar nomi zhuda gayrioddiy
bHMlganligi coach topishmoqni topish uchun (boshka zhamoalar qiynalgan
hollardada) yordam berishi ham mumkin.