Psixiatriya ruhiy kasalliklarning kelib chiqishi, patogenezi, klinik

Instinktiv mayl buzilishlari 
Tug‗ma maylning - jinsiy, ovqatlanish, о‗zini saqlash instinkti, ota-ona 
instinkti - turli xil buzilishlari uchraydi.
Jinsiy maylning buzilishlari
juda ham turlichadir. 
Gomoseksualizm
– bir nomli jins shaxsiga jinsiy mayl orientasiyasi. 
Gomoseksualizmning kelib chiqishi tug‗ma yoki jinsiy identifikasiya buzilishida 
ijtimoiy ta‘sir natijasida yuzaga kelishi bilan bog‗liq. Mustahkam jinsiy о‗ziga 

---

13 
о‗xshashligi bolaning 2 yoshidan tuziladi. Qisman kamdan-kam hollarda tug‗ma 
gomoseksualizm bolalikdan namoyon bо‗lishi quyidagi xususiyatlarda birga 
kechadi: о‗yinlar, boshqa jinsli tengdoshlariga intilish, о‗z jinsi kiyimlarini 
kiyishdan bosh tortish, psixologik va ijtimoiy rollarni tanlash xarakteri. Eng 
birinchi romantik hissiyotlar aniq gomoseksual orientasiyaga ega, shu tariqa 
sevishning oxirgi holatigacha. Geteroseksual kontaktlarga tо‗la befarqlikni yoki 
engib bо‗lmaydigan jirkanish namoyon etadi. Kо‗p hollarda gomoseksual 
orientasiya libido tug‗ma bо‗lmaydi, turli sabablar ta‘siri ostida shakllanadi: 
onaning giper himoyasi, boshqa jinsdagi ota-ona bilan aloqaning yomonligi, 
artistik muhit, ajralish (ozodlikdan mahrum bо‗lish, internat va b.), omadsiz 
geteroseksual kontaktlarning qaytarilish qо‗rquvi va b. О‗z jinsidagi shaxslarga 
ijtimoiy rejada о‗xshashlik, psixologik aloqada kо‗pgina gomoseksualistlar 
qarama-qarshi jinsiy narsali kishilarda о‗zshashlik aniqlaniladi. Seksual inversiya 
adekvat ijtimoiy va psixologik identifikasiya bilan birga muvofiq kelishi mumkin. 
Seksual orientasiya kо‗pincha ikkilangan bо‗ladi - biseksualizm. Gomoseksualizm 
latent yoki berkingan bо‗lishi mumkin, bunda turli psixologik muammolar 
tug‗ilishi mumkin. Jamiyatning madaniy an'analariga qarshi bо‗lsa, shaxsiy 
gomoerotik tendensiyalar tan olinmaydi, chunki psixologik himoya mexanizmlari 
bilan blokirlanadi (repressiya, siqib chiqarish). Ongli darajada bu gemofobiya bilan 
ifodalanishi mumkin – gomoseksualizmga nafrat va unga bog‗liqlarga ham. 
Ayollar gomoseksualizmi sapfizm, tribadiya, lesbiysk sevgisi; erkaklar - 
uranizm termini bilan belgilangan. Gomoerotik mayllik yoshi katta erkaklarga – 
aidrofiliya, о‗smirlarga – efebofiliya, ayollarda ham taalluqli ravishda ginekofiliya 
va kerofiliya. Seksual inversiya bolalarga nisbatan gomoseksual pedofiliya deb 
ataladi. Gomoseksual kontaktlarda faol partner – bu pedikator, passivi (bolabozlik 
aktlarida) – patikus yoki kinede. Gomoseksual kontaktlarning kо‗proq tarqalgan 
varianti о‗zaro mastrubasiya – partnerlar tomonidan bir-birining genitaliylarini 
maniyapulyasiyasi. 
Seksual kamchilik katta yoshdagi aholining 2-5% tashkil qiladi. Bu songa 
biseksual orientasiyali kishilar kirmaydi.
Gomoseksualizm kasallik bо‗lmay, xulqning devianli yoki chetlashuvchi 
formasiga taalluqli. Psixik buzilishlarda, kо‗pincha, psixologik himoya tо‗sig‗ini 
buzuvchi latent gomoseksualizm aniq maniyafestli bо‗lib qolishi mumkin. 
Sadizm
– jinsiy partnerga jismoniy og‗riq keltirishga intilish, seksual 
qо‗zg‗alish maqsadidagi ahloqiy azob. Sadistlarga hos bо‗lgan mayl seksual 
fantaziyalar bilan chegaralanishi mumkin. Ba‘zi hollarda boshqa jinsiy chetlashish 
bilan ifodalanadi (gomoseksualizm, pedofiliya va shunga о‗xshashlar). 

---

14 
Sadizm ostida jinsiy partner ustidan tо‗la hokimlik, uni shu darajada 
egallashki, bunda unga og‗riq va kamsietish etkazish darajasidagi intilish 
tushuniladi.