Psixiatriya ruhiy kasalliklarning kelib chiqishi, patogenezi, klinik

Vasvasaga о„xshash fantaziyalarda
bola fantastik о‗ylab topilgan olam 
haqida gapiradi, va u reallikni almashtirib haqiqatda mavjud ekanligiga ishonadi. 
Bu olamda sahiy va yovuz personallar, agressiya va sevgi mavjuddir. U ham, 
vasvasa singari tanqidga uyramaydi, ammo fantaziya singari juda о‗zgaruvchan. 
Yuqori qiymatli qо‗rquv bu mlarga nisbatan extiyotlikda ifodalanadi, ular о‗z 
holicha bunday fobik komponentga ega emas. Masalan, bola xonadagi burchakdan, 
ota-onasining tana qismlaridan, isitish batareyasidan, fortochkadan qо‗rqishi 
mumkin. Vasvasaning tо‗liq kо‗rinishi bolalarda 9 yoshdan sо‗ng kо‗proq uchrashi 
mumkin. 
Obsessiv fikrlash
stereotip qaytariluvchi fikrlashlar, tasavvur etish, eslash, 
xarakat, qо‗rquv, diniy marosimlar bilan xarakterlanadi, ular Bemor xohishidan 
tashqari, kо‗pincha vahima fonida yuzaga keladi. Biroq, vasvasadan va yuqori 
qiymatli fikrdan farqli tо‗liq tanqid mavjud. Miyadan chiqmaydigan fikrlar 
qaytariluvchi xotira, ikkilanishlarda ifodalanishi mumkin, masalan, eshitilgan 
musiqa, haqorat, bog‗lanib qolgan ikkilanish va chiroq, gaz, dazmol, suv, eshikni 
yopilganligini qayta tekshirish. Miyadan chiqmaydigan mayl shu tariqa miyadan 
chiqmaydigan fikrlar bilan kechadi, ular impulsiv bajarilishi mumkin, masalan, 
miyadan chiqmaydigan о‗g‗rilik (kleptomaniya), о‗t qо‗yish (piromaniya), о‗zini 
о‗ldirish (suisidomaniya). Miyadan chiqmaydigan farklar fobiyaga olib kelishi 
mumkin, ya‘ni miyadan chiqmaydigan qо‗rquv, masalan, odam bor joydan va 
ochiq joydan (agorafobiya) qо‗rqish, yopiq fazo (klaustrofobiya), bulg‗anish 
(shizofobiya), aniq kasallikni yuqtirish qо‗rquvi (nozofobiya) va hattoki 
qо‗rquvdagi qо‗rqish (fobofobiya). Qо‗rquvni engish turli diniy marosimlar bilan 
amalga oshiriladi. 
Obsessiv fikrlash
obsessiv-kompulsiv buzilishlar, anankastli va vahimali 
shaxsiyat buzilishlari uchun xarakterli.